Manon links, rechts een collega, die haar interveiwt
In de uur durende presentatie werd geschetst hoe in 1946 en begin 1947 Nederlanders militairen hebben huisgehouden in Sulawesi, het voormalige Celebes.
Westerling is ons bekend, maar minder bekend is dat iets noordelijker rondom de stad Pare-Pare drie legerleiders, majoor Jan Stufkens, onderluitenant Jan Vermeulen en kapitein Berthold Rijbortz bij hun 'zuiveringen' 1550 onbewapende burgers ombrachten, het drievoudige van Westerling.
' De methode Westerling', die de drie toepasten bestond uit het bijeendrijven van een dorpsbevolking en mannen standrechtelijk te fusilleren en het dorp plat te branden.
Het onderzoek hiernaar dat nadien werd uitgevoerd en in 1954 als de excessennota werd uitgebracht, verdween na stemming in de ministerraad in de doofpot-la..
Slechts vier ministers stemden voor openbaring en vervolging..
Beel was tegen, Mansholt voor.
De auteur heeft in zes weken tijd veel hoogbejaarde ooggetuigen gesproken.
Zij geeft aan dat de geschiedenis vanuit een Indonesisch perspectief geschreven is. Zo spreekt zij over een oorlog (tussen twee staten), wat vanuit Nederlands perspectief als een politionele actie wordt gezien.
Desgevraagd zegt ze dat de vooraankondiging voornamelijk agressieve en hatelijke reacties hebben opgeleverd.
Geïnteresseerd geraakt schaf ik het boek aan en laat het signeren. Was het mijn onthutsing die op mijn stembanden waren geslagen, toen ze me vroeg voor wie ze signeerde?
Ze verstond Koch, herstelde het onder excuses, iets wat Nederlanders zo slecht kunnen en konden.
Inmiddels heb ik het boek gelezen. De vele opsommingen van getuigenverklaringen maakte me murw. Het overgrote deel van de tekst bestaat uit een ellenlange reeks van gruwelijkheden, waarvoor je op den duur een beetje immuun wordt.
Zo herinnert Pati, - zoals vele getuigen in beeld zijn gebracht, - zich van de zuivering van het dorpje Palirang.
Jafar Sanusi vertelt over de moorden in Talabangi:
"Toen wij daar aankwamen, zaten er al mannen met de handen op hun rug gebonden.De mannen die vastzaten aan de boomstam moesten bij hen gaan zitten. De soldaten maakten hen los en begonnen hen één voor één dood te schieten. Een broer van mijn vader probeerde weg te rennen, maar de soldaten schoten ook hem dood. Iemand moest kokosnoten uit de boom halen voor de soldaten. Toen hij tot bovenin was geklommen, openden ze het vuur op hem. Hij viel dood naar beneden samen met de kokosnoten".
We zijn dan pas op pagina 26 van de 175!
De omgebrachte waren vooral onschuldige burgers, die hooguit hetzij vrijwillig hetzij onder dwang de verzetsstrijders, zoals ze in dit boek worden genoemd, rijst gaven.
Verzetsstrijders, die zich terugtrokken in de onherbergzame bergketens van Sulawesi.
We hadden weinig geleerd van de recentelijke oorlog tegen de Duitsers.