woensdag 25 september 2013

Tartt (Donna)

Tarten: (o.a.) prikkelen tot een handeling.
Moet en zal ik de derde pil van Tartt gaan lezen?
Zal ik vanmiddag in de ongetwijfeld zeer lange rij bij Atheneum in Amsterdam gaan staan voor een gesigneerd exemplaar?
De Volkskrant-Bouman: ja, want 5 sterren, NRC-van Essen: nou...,want slechts 2 sterren.

Literatuurkritiek bevindt zich tussen mening en feit, de waarheid bestaat er niet. Het advies wordt al dan niet gevolgd op basis van verwante smaak.
De Volkskrant is weliswaar mijn krant, maar ik volg in de regel Peters eerder dan Bouman.

Van Essen lijkt sympathiek bij DWDD, maar komt niet verder dan teveel lagen, teveel uitweidingen.
Wie graag verdwaalt heeft in 'Het Puttertje' een heerlijke 1000 pagina dikke literaire zoektocht.

Alweer liefs tien jaar heeft de frêle Donna aan haar derde spruit gewerkt.
Haar eerste 'De verborgen geschiedenis' uit 1993 kan ik me nog herinneren. Vooral de campussfeer met haar excentrieke, arrogante bewoners is me bijgebleven.
'De kleine vriend' uit 2002 roept niets bij me op.
Ik neem het uit de kast.
De kaft. Voorop een halve poppenkop, achterkant een hele, Donna dus, niets verandert sindsdien. Ik lees de flap. Niets wordt er in mijn brein geprikkeld.

Dus is mijn dilemma opgelost.
Eerst maar eens of nog maar eens 'De kleine vriend' lezen.
Ik blijf dus thuis.
Lekker lezen.     

woensdag 18 september 2013

Natte krant

Op de dag dat het 68 jaar geleden is dat Riny het levenslicht zag, vis ik een natte krant uit de bus.
De berichten zijn niet allemaal goed te lezen; ik weet dat het verslagen van de troonrede van koning Willem zijn en commentaar op de miljoenennota.

Wat  het commentaar op wat de Wipneus en Pim koning zei, zijn de krantenstukken in te delen in mopperen en commentaar op het mopperen.
Dat geldt ook voor de miljoenennota.
Links moppert op de PvdA dat het de verzorgingsstaat verruilt voor een participatiesamenleving.
Vreemd, dat was toch al in 2007 bekend toen de WMO werd gepresenteerd?
Dat het niks wordt als van bovenaf  decentralisatie mét bezuiniging wordt opgelegd wordt al jaren gemopperd. Nu doen commentatoren als Sommer of ze origineel zijn met de herhaling van die bewering.
En de JSF wordt besteld. Na zes maal draaien gaat de PvdA akkoord. Want zouden ze in hun weigering om die dure speeltjes aan te schaffen volharden, dan valt het kabinet en bij verkiezingen nu  zal deze socialistische partij weinig fans tellen. Dat bij de instemming van de bestelling van de JSF de fanclub verder wordt gedecimeerd, is van latere zorg.
Regeren, de klus klaren, daar gaat het de ex-socialisten om.

De liberalen staan voorop om de overheid  terug te trekken. Zij doen beroep op ons ongezond koopmans denken: minder waar voor meer geld; meer belasting en minder zorg.
Mopper-de-mopper.

En dan de kwestie, hoe  de nieuwe wetten door de Eerste Kamer te loodsen?
CDA en D '66 weten zich de schwer zu haben muurbloempjes.
Wat zullen we Pechtold en Buma nog vaak hun gelijk zien halen!
Mopper-de-mopper.
Mopper-de-mopper op het gemopper.
Hier wordt de krant wel erg nat.

Wat staat hier nu?
Joost Zwagerman over mijnheertjes literatuur van de Bie tot Dijkshoorn.
Moppermannen aan de zijlijn.
Hoe ontkom ik aan de tijdgeest?

woensdag 11 september 2013

De ruimte die we nemen

Ook als het feest in volle gang is, zit zij daar nog steeds op de brede bank op het einde van de kamer. De plekken naast haar zijn leeg, terwijl de overige zitplekken royaal zijn bezet met feestgangers, die met elkaar geanimeerde gesprekken voeren.
Ik ben een beetje moe van het staan aan de hangtafels.
Zal ik naast haar gaan zitten?
Haar norse uitdrukking, die het feestgedruis beschouwt is weinig uitnodigend.
Bij tijd en wijle steekt ze werktuiglijk een handje pinda's in haar mond.
Natuurlijk ken ik haar. Al jaren zelfs. Haar lomp gedrag, anderen opzij duwend, haar minachting voor anders denkenden en haar nergens op stoelende zelfingenomenheid lijken met de jaren erger te  worden.
Waar heb ik die bovenstaande adjectieven eerder gelezen?
De woorden schieten  me te binnen. Ze staan in 'Voorbij het dikke-ik' de bestseller van Harry Kunneman uit 2005.
Ik heb die woorden aangehaald in een speeches en ook, zo meen ik me te herinneren in een eerdere blogtekst gebruikt.
Ze vormen een observatiesjabloon bij mijn rubriceringsdwang van ongewenst gedrag bij managers, bij diegenen, die macht hebben.
Maar zij heeft geen macht.
Zij is een huisvrouw op leeftijd.
Kinderen uit huis, haar gepensioneerde man erin.
Dan meen ik in haar donker aura de woorden verongelijkt waar te nemen, als een toevoeging, een verantwoording van haar lompige boosaardigheid.
Mijn voornemen om medelijden nooit het motief te laten zijn om mensen te benaderen, bevecht ik, maar de vermoeidheid in mijn benen is een feit.
Ik zijg naast haar neer en veins belangstelling in het feestgedruis in afwachting van haar initiatief tot een gesprek.
Na enkele minuten stilzwijgen vraagt ze wat me hier brengt. Ik neem aan dat ze op mijn aanwezigheid  op dit feest doelt en niet zozeer  de concrete positie naast haar hier op deze bank.
Als ik zeg dat ik door de gastvrouw uitgenodigd ben, snauwt ze me als gebeten toe hoe dat kan.
Ik sta niet snel met de mond vol tanden, maar nu wel.
Wat bedoelt ze in godsnaam?
Allerlei hypothesen, gedachten, axioma's en wedervragen, die ik normaal voorhanden heb, lijken opgelost in het saringif van haar afstotendheid.

Na een ongemakkelijke stilte zeg ik dat ik geloof dat ik naar het toilet moet.
Als een konijn die te lang in een lichtbak heeft getuurd, druip ik af. Net voor de hoek van de kamer kijk ik snel om en ik meen een lach van overwinning waar te nemen. Weliswaar die van een Pyrrusoverwinning.
De hele verdere avond bleven de plaatsen naast haar onbezet.
Maar ze had overwonnen.
Het was weer eens voor haar bevestigd. 
Niemand deugt.
Behalve zij.




zaterdag 7 september 2013

Belevingstour

Ik bel mijn oudste broer elk jaar met zijn verjaardag en we spreken dan  af dat ik gauw weer eens naar het Noorden rijd om elkaar te zien en bij te praten.
De reis is te ver om, zoals we dat vroeger wel eens deden, in één dag op en neer te rijden.
We maken er dus een minivakantie Noord Oost Nederland van.
.
Aangesproken door de tv uitzendingen over Bed and Breakfast verblijven, reserveren we in The 4 Seasons - voertaal nederlands - in Loon nabij Assen in het Drentsche Aa gebied. Deze B&B krijgt op internet de ongelooflijk hoge waardering van 9,6 op een respons van 80 en ja, na twee dagen verblijf kunnen we vaststellen dat dit cijfer niet overdreven is. Het is niet alleen de prachtige ligging, de zeer mooie kamer, maar vooral de ontwapenende gastvrijheid, die ons trof.
Op ons programma plannen we bezoeken aan Westerbork, het Groninger Museum en het Drents Museum.
De museum jaarkaart wordt geactiveerd.
Als we  met cijfers waarderen krijgen onze bezoeken respectievelijk een 6, 7 en een 8.
De verschillen zijn tussen de drie musea zo groot, dat het de vraag is of je ze met elkaar kunt vergelijken. Daarbij doet zich de vraag voor wat de functie van een museum in deze tijd moet en kan vervullen.
Uiteindelijk geldt als motivatie voor de verschillende waarderingen de kracht van het oproepen van een beleving.

De beelden van het doorgangskamp Westerbork overstijgen de eerste of beste documentaire ervan niet of nauwelijks. Er is geen gebruik gemaakt van het oproepen van de  beleving te staan op die belaste grond en omgeving.
Je wordt langs een aantal foto's en beeldschermen geleid. Voor een nagebouwde verblijfskamer hangt een doorgang belemmerende ketting.
    
In het Groninger Museum is 'Fuck Off 2' de leidende tentoonstelling, een stand van zaken van hedendaagse Chinese Kunst. De foto's, tekeningen en stellages proberen te choqueren, maar irriteren eerder door de te grote culturele afstand. Er is niets gedaan om de afstand te verkleinen.
Het gebouw aan het water is en blijft prachtig.
Ook hier, net als bij het van Abbe Museum, doet zich de vraag voor hoe in tijden van bezuiniging de wisselende tentoonstellingen kunnen worden verminderd door het exposeren van eigen collectie.
Of de collectie van voornamelijk Groninger kunstenaars daartoe voldoende zal zijn, is de vraag.

Het 20 kilometer zuidelijker gelegen Drents Museum kiest al enige tijd voor spectaculaire tentoonstellingen.
Trekker van nu is 'De Dode Zee rollen'. Tevens lokt ons de 'Lyrische lijnen', topstukken op papier uit de Grafische Sammlung Landesgalerie Linz in Oostenrijk met tekeningen van Klimt, Schiele en Kokoschka.
Vooral voor die laatste klim ik de trappen van dit prachtige oude  gebouw omhoog.
Sinds mijn eindscriptie kunstgeschiedenis over Kokoschka verzamel ik  publicaties over hem.
Het meeste werk ken ik.
In levende lijve ermee geconfronteerd verrast me de werkelijkheid van grootte en sensatie van lijn en kleur. Ik kan het, ondanks dat ze in kunstboeken veel beter zijn weergegeven, niet nalaten om er foto's van te maken en ze zo als het ware me toe te eigenen.
De functie van een museum om een beleving te creëren is hier in Assen van de drie door ons afgelopen dagen bezochte plekken het best geslaagd.
En wat Kokoschka betreft, het bespaart  me een reis naar Oostenrijk.