woensdag 26 december 2012

Verstoorde planning

Je weet het natuurlijk, door ervaring geleerd: de toekomst laat zich slechts ten dele plannen.
De 'mannen', Thomas, David en ik, zouden dit jaar het kerstdiner verzorgen.
Kreeft zou het worden. Over of die levend in het hete water zou worden bereid, waren we het nog niet eens.
Een en ander zou nog moeten worden nagezocht.

En ineens staan toekomst en dus ook planning op losse schroeven.
De Kerst kwam weliswaar zoals altijd, onvermijdelijk; de fysieke wereld was na 21-12 nog niet vergaan.
Denken over later met weinig grip, vraagt om afleiding.
We zullen, zoals vastgelopen psychotherapeuten voorhouden, 'de momenten moeten pakken'.

Kerst 2012, onder de kerstboom voor ieder slechts één cadeau.
We hebben in onze voorbereiding meer aandacht gegeven aan een spellencircuit dan aan het eten. Voor dat laatste vallen we terug op de oude, beproefde formule van het gourmetten.
De kleinkinderen houden we in een gareel van puzzels, poppenkast en sjoelbakken.
Femke kan in zekere rust haar middagslaapje pakken.
Op de onderstaande foto's tonen Noa en Luca vol trots het resulaat van turen en proberen.


Cadeaus worden onder regie van het oudste kleinkind Luca uitgepakt.
Thijn krijgt daarbij hulp, die hij met moeite aanvaardt.



Als ieder tevreden zijn cadeau verder inspecteert, gaan Riny en ik aan de slag om het eten op tafel te krijgen.
Pas nu ontdekken we dat het gourmetstel het begeven heeft. Jaren geleden kapot in de doos terug gestopt?
De Princesplaten vangen het euvel op.
De elf gasten vragen weer meer ruimte op aan de dis dan de vorige keer. We halen uit de schuur de oude keukentafel om bij te zetten.
Dan bekent een aantal gasten een beetje ziek te zijn, weigeren sommigen de te zoute worstjes, er wordt gevraagd om grote pannenkoeken, die Karlijn inderhaast op het keukenfornuis bereid.
Ik weet weer waarom we jaren geleden het gourmetten hebben afgezworen. De kamer hult zich in een stinkende vette walm.
Noa peutert wat ze niet lust van haar bordje en probeert het op het bord van haar buur te dumpen. Die daarop hevig protesteert en onder tafel duikt.
Phiene zegt nodig te moeten poepen en vraagt oma mee voor de afwerking. Zoë vraagt enkel om een beetje sap, zelfs chips erbij is haar te veel.
Thijn raakt de chaos allerminst. Op elke vraag of hij nog iets lust, knikt hij enthousiast van 'ja'. Een gedeelte ervan verdwijnt onbereikbaar voor zijn na-graaiende handen op de grond.

Het toetje, ijs naar keuze, kan worden verdiend in een avondspel. Buiten, zo houd ik de op mij gerichte ogen voor, liggen schatten - grote glimmende knikkers uit de nalatenschap van mijn zonen - die met behulp van bij schijnende zaklampen moeten worden gezocht.
Nog voordat ze buiten staan is het verhaal bijgekleurd: Noa weet te melden dat het de buit betreft van inderhaast gevluchte boeven. Dus moet de bende van vijf door de beide vaders worden begeleid. De boeven zijn echt allang gevlucht houden ze hun bange kroost opbeurend voor.

Intussen, aan de halflege dis bezweren oma en haar schoondochters in karige woorden het lot. De ware woorden leenden zich voor geduldig papier dat onder de kerstboom is gelegd.

Na de aftocht wacht het resultaat in tastbare chaos. Het slagveld van het bezoek.
Ruimend raak ik in gedachten.
Het was goed ondanks de verstoorde planning.

woensdag 19 december 2012

Waarover men niet schrijven kan...



De donkere dagen voor Kerst waren nog nooit zo schemerig somber geweest. Na het bericht over Femke, onze schoondochter, ontbrak het ons aan elke lust. Maar we hadden een afspraak met Gerd en Mariës (zie blog dd 23-05-'12) gemaakt (zie foto 1). Ook had men ons proberen te troosten met 'afleiding kan geen kwaad...' en 'het is nu vooral wachten op de behandeling...'
Dus waren we naar Maastricht afgereisd.

De ontmoeting met met mijn oude vriend en zijn vrouw leidde ons niet af, gaf ons juist de ruimte over de onvolmaaktheid van het leven te spreken.

Hij had me gemaild dat hij het besluit had genomen om zijn zeer zeldzame verzameling gesigneerde boeken veelal met persoonlijke opdrachten te laten veilen.
Wilde de oude man schoon schip maken voor de dood hem grijpen zou en onwetenden zijn verzameling bij het oud papier zouden zetten?
We hebben erover gesproken. Over leegmaken, een plotseling inzien, de wending die je je nog toestaat.
Het vergaren, het bezit, zijn lust en zijn leven achter zich te laten.

Meer nog spraken we over ons gezamenlijk verleden, over onze toenemende kwalen, over de kwaliteit van de gezondheidszorg en over het ouder wordende gestel.
Over wat onvermijdelijk is in de winter van ons leven.
En dat bracht ons toch nog op waarover wij terughoudend wilden zijn: een schaduw in de zomer.

Op het einde van de uitgebreide lunch bezochten wij, de oude, kromgetrokken agnostici, naar De Sterre der Zee om daar in die kapel, waar zovele ontgoochelden verhaal komen halen, een kaars op te steken.
"Vind je het niet hypocriet en laf van me ?" vroeg ik hem na afloop.
Hij antwoordde voor zichzelf.
Dat hij zich daar kon concentreren op die Ander.
Hij vergat dan de zorgen om zichzelf.

Maastricht heeft vele kerken.
Aan het Vrijthof in de St. Servaaskerk, ook daar, heb ik waxinelichtjes opgestoken. Ze vroegen 50 eurocent per lichtje, er was niemand om mijn euro te wisselen.
Dus ontstak ik aan beide zijden van het houten beeld een lichtje, ging op afstand staan en nam een foto (foto 2) ten bewijze voor wie ginds om gunsten gaat.

Ik ben, geloof ik, het ware bidden verleerd.
Hem vermanen durfde ik ook niet goed.
Dus hebben we als twee oude mannen elkaar in de ogen gekeken.
Hij leek het te begrijpen, St. Servaas.

Hij wil zich voor meer inzetten dan Maastricht.

woensdag 12 december 2012

Kabbala

Vandaag is het dan zover 12-12-'12.
Magische getallen in het begin van een eeuw, mooie dagen om te trouwen bij voorbeeld, gemakkelijke data om te onthouden.

01-01-'01, weet je nog? En de tweede februari van 2002 en de derde maart van het jaar erop.
Vandaag is het dan de voorlopig laatste in de rij. De volgende serie zal ik niet meer meemaken.
In de toekomst zal me mogelijk worden gevraagd wat ik deed op de twaalfde van de twaalfde.

Wat mijn voornemens betreffen is het een dag zoals een ander: krantje lezen, sudoku maken, hout in de kachel om 's avonds te ontsteken, kippen en konijn eten geven, blog schrijven, Het Goed bezoeken, wat in de tuin rommelen, uurtje fittnes, boekie lezen.
Tussendoor eten en drinken.
Dat was 12-12-'12.
Het bijzondere moet van buitenaf komen.
We wachten af, hebben we geen invloed op.

En wat te denken van 21-12-'12?
Bijna net zo fraai als 12-12-'12.
Weet je nog dat de wereld toen verging zoals sommigen op een Mayakalender hadden gelezen?

Ik behoor niet, zoals Harrie Mulisch tot de Kabbala freaks, zij die de geheime leer van de getallen - het gegoochel met cijfers - aanhangen; ik vind het hooguit vermakelijk, daar, waar anderen "da's toch sterk" zeggen.
De voorspellers zullen na de 21 december aantoonbaar ongelijk hebben, hoewel ze zich zullen haasten om een nieuwe datum voor hun Apocalyps te prikken.
De achteraf verklaarders hebben natuurlijk altijd gelijk.

12-12-'12 was een bijzondere dag.
Wie zou dat durven te weerspreken.
Ik ga mijn dag leven...

woensdag 5 december 2012

Surprise weekend





Wij wisten het al maanden tevoren.
Wij waren de 100 genodigden voor een surprise-party ter gelegenheid van de 60-verjaardag van mijn broer.
Hoe zal zo'n party vallen, die eigenlijk meer past bij 18 jarigen?

André Aleman, in 'Het seniorenbrein', stelt ter geruststelling dat ouderen beter kunnen omgaan met emoties.

Wij, centauren, in volledige stilte wachtend in omhullende duisternis van de feestzaal, onderdrukten in onwennigheid ons gegiechel, barsten los in een luid 'surprise' en zongen bij binnenkomst van de jarige - eindelijk mochten we onze aanwezigheid kenbaar maken - uit volle borst het lang zal hij leven. Van de weeromstuit drukte ik slechts eenmalig achteloos op de ontspanner van mijn fototoestel terwijl het kleinkind voor de lens op opa afsprong.
Mijn broer getuigde van Alemans correcte bewering door weliswaar verrast, maar gepast rustig te reageren, waarbij hij vooral liet weten verbaasd te zijn over zijn onnozelheid, hij die niets, maar dan ook niets in de gaten had gehad.

Het feest speelde zich af in hotel De Beyaerd nabij Harderwijk, hetgeen ons een weekeindje Veluwe bood.
Zo konden Riny en ik op zaterdagmiddag (eindelijk) enkele kilometers verderop in Lelystad eindelijk het schip 'De Batavia' bezoeken (foto 2).
Met een schok van herkenning, ik had immers tijdens mijn research over de ondergang van dit schip er weken lang in gedachten vertoeft, knalde ik in het donkere koedek zeer pijnlijk met mijn hoofd tegen een balk. Een pijnlijke gewaarwording, hier verbleven de tientallen soldaten dus een half jaar! Hier sliep mijn held Wiebe Hayes uit Winschoten! Een diepe emotie maakte zich meester over mij.
Zondag op de terugweg het Museum voor Moderne Kunst in Arnhem bezocht , die een bijzondere tentoonstelling had ingericht over het neorealisme in Nederland met als titel 'In de schaduw van morgen', een herhaling van de spraakmakende expositie uit het begin van de jaren zestig, toen het neorealisme nog sterk gerelateerd werd aan de Duitse onderdrukking. Waardoor is mijn jeugdige adoratie voor deze stroming in de loop der tijden verdwenen? Wat blijft is de bewondering voor de techniek, het ambacht van Willink, Fernhout, Ket e.v.a. , maar een emotie roept hun werk nauwelijks op.
Zoals op foto 4 te zien is, waar R. naar het realisme buiten staart naar de Waal en haar natte uiterwaarden, waren de weergoden niet in de stemming dit surprise-weekend op te leuken met schoon weder.

Maar het deerde ons niet, want wat hebben we genoten, emoties opgedaan en verwerkt...en, o troost, we zijn inmiddels zo oud, dat we er beter mee kunnen omgaan dan ooit.