zondag 26 februari 2023

Aangetroffen, opgeraapt

 Het is een magere troost

Het is een magere troost
dat alles moet verdwijnen

en ik je hoe dan ook op een keer
toch zou moeten missen bijvoorbeeld

door de dood. Ik hou van je, al
kunnen we waarschijnlijk niet meer
worden wat we vroeger waren of dachten
te zijn. Geen verhalen over afkeer,

over waanzin of grote trouw: ik
verlang naar toen terwijl
ik ouder word. Ik denk
nog veel aan jou.

Aangetroffen in De Groene 23 februari 2023
Uit: In de piste door Tom Lanoye


"Toeval bestaat niet."
Je raapt de woorden op die je nodig hebt.

donderdag 16 februari 2023

Zelfbeeld

Twee weken geleden schreef ik hoe belangrijk het is om je eigen Zelf te kennen en dat zelfbeeld ook uit te dragen, niet meer of minder dan dat. Dat geldt bij sollicitatiegesprek, dating en online profiel.
Vorige week vroeg ik me af of dat Zelf  (on-) veranderlijk is.
Hier wil ik het hebben hoe je het Zelf in beeld te krijgen.

Er zijn vele testen, lijsten met vragen, die jezelf invult.
Ze worden veel gebruikt bij personeelselectie, of je geschikt bent voor een bepaalde functie en of je in een team past.
Het Eindhovens Dagblad publiceert vandaag - 16 februari 2023 - een artikel over de DISC-methode ontwikkelt door de Amerikaanse psycholoog William Moulton Marston, dat kandidaten screent op de dimensies mens - taakgerichtheid en hoog tempo - rustig tempo.
Dat leidt tot vier persoonlijkheidsstijlen: Dominant (kleur rood), Interactief (kleur geel), Stabiel (kleur groen) en Consciëntieus (kleur blauw).
Het is vervolgens de vraag of je zoveel mogelijk homogene of heterogene teams wil.

Het Goot Psychologisch Modellenboek Anthon van der Horst e.a. uitgave 2010 van Duuren Management beschrijft 51 modellen excl. DISC.
De modellen worden verdeeld in 8 groepen.

1. Leiderschap & invloed
2. Communicatie & relatie
3. Samenwerken & resultaat
4. Persoonlijkheid & ontwikkeling
5. Leren & presteren
6. Geluk & stress
7. Besluitvorming & creativiteit
8. Talent & ambitie

Voor mijn zoektocht naar het Zelf zoek ik in de groep Persoonlijkheid & ontwikkeling met 6 modelbeschrijvingen.
Model The Big Five heeft als ondertiteling 'Inzicht krijgen in iemands persoonlijkheid'.
Veel psychologen hebben zich bezig gehouden met persoonlijkheidstyperingen zoals Freud, Jung, Roger, Kelly, Eysenck en Cattell. Het gaat dan om typeringen met stabiele eigenschappen.
Lewis Goldberg heeft met The Big Five een clustering gemaakt van karaktereigenschappen tot vijf universele dimensies.

1 Consciëntieusheid Gedisciplineerd versus Onzorgvuldigheid
2. Altruïsme              Hulpvaardigheid versus Onvriendelijkheid
3. Extraversie            Openheid versus Op de achtergrond stellend
4 Openheid                Open voor nieuwe ervaringen versus Conformistisch
5 Stabiliteit                Besluiteloosheid versus Emotionele stabiliteit

In het Modellenboek staan in het deel over The Big Five 27 vragen en daarbij de score.
Ik was van plan deze hier te tonen, maar het copyright weerhoudt me hiervan.
Ik was ook van plan mijn score weer te geven, maar ook daarvan zie ik met de strenge copyrighttekst af 

Maar wil je weten wie je bent volgens The Big Five kijk dan op www.gitp.nl/testlab/deelnemers/wie-ben-ik/persoonlijkheid.aspx 





maandag 6 februari 2023

Het (on-) veranderlijke zelf



In de laatste De Groene van 2 februari staat een prikkelend springerig essay van Marja Pruis 'Ons veranderlijke zelf.  Of: blijf je je hele leven wie je denkt te zijn?',  dat raakt aan mijn blog van vorige week.
De vraagstelling: verandert het Zelf gedurende het leven of blijft het de-zelf-de.
De eerste optie impliceert maakbaarheid, de tweede vindt Pruis iets romantisch hebben.

Zoals dat gaat leidt haar 4 pagina's verkennend essay niet tot een eensluidend antwoord ondanks de vracht aan literatuur en onderzoek die ze aanhaalt.
Ik noemde haar essay springerig, waarmee ik bedoel dat ze lichtvoetig van de ene tak naar de andere tak van de vraagstelling zweeft.

Zo grijpt ze de tak van het alledaagse woordgebruik "Je bent geen spat veranderd" beet.
Alsof de ander je zo goed kent en herinnert, maar ook dat de ander je denkt daarmee gerust te stellen. Misschien wil hij zichzelf gerust stellen. 
We kunnen op de oude voet gewoon verder gaan.

Pruis haalt onder andere de filosoof Joep Dohmen met zijn publicatie zijn 'Iemand zijn'. 
"Hij legt de nadruk op zelfkennis als scheppende daad: waar ben ik mee bezig?  Begrijp ik mijn eigen leven wel? Iemand die aan zelfzorg doet is bezig om onderweg te transformeren in een ander, beter zelf." 
Dit verbindt hem - zo laat Pruis zien - aan Peter Sloterdijk (Menszijn betekent jezelf verbeteren) en Kant  (Du kannst, denn du sollst), hetgeen pleit voor een Zelf dat veranderbaar is.

Het essay gaat niet in op een oorzaak of aanleiding tot verandering. Bekend is dat fysieke of psychische trauma's gedragsverandering teweeg kan brengen, die soms van permanente aard kunnen zijn. 
Kan dat ook als gevolg van een piekervaring, een intense beleving of een grondig inzicht?

Woensdag 25 januari zaten  Op1 aan de tafel van Carry ten Napel en Charles Groenhuizen vier moeders, wier dochters wegens ondraaglijk psychisch lijden euthanasie hadden ondergaan. 
Zij hadden elk hun kind daarin ondersteund. 
Ik vond het de meest indringende TV moment, dat ik ooit zag.

'Natuurlijk wil je dat je kind blijft leven.' 
Ze hadden alles aangegrepen om hen op andere gedachten te brengen. 
En er was veel, misschien teveel aan dat soort hulp. 
Maar niets baatte. 

Totdat een psychiater, die ook aan de tafel zat, hen had geconfronteerd  met de vraag 'En als ze het nu echt wil?' 
Elk van de vier moeders besloot naast hun dochter te gaan staan.

Er ontstond een rust, een ruimte om afscheid te nemen.
(Mijn verslag klinkt te knullig, merk ik.)

Vooral die onvoorstelbare omslag - niet meer tegenover, maar naast hun dochter, hoezeer dat tegen het moederinstinct inging - heeft me aan het denken, aan het voelen, aan beleven - staan in de wereld - gezet.

In 'In Liefde laten gaan' hebben de moeders bij elkaar steun gevonden.
Met hun verhalen hebben ze me diep geraakt alsof ik een ander was geworden. 

Een ander die het niet meer zo goed weet.
Een twijfelend Zelf.  

  

 
 

woensdag 1 februari 2023

Ken U zelve

Ken U zelve stond blijkbaar boven de de ingang van de tempel van Delphi.

Een mooie opdracht met eeuwigheidswaarde.
Het brengt je bij de vraag naar het Zelve.
Is dat een constante? 
Ben je als jongeling dezelfde Zich Zelve als op latere leeftijd?
Wat doet de ontwikkeling, de omstandigheid met dat Zelf ? 

Het Zelf omvat je competenties en potenties.
Hoe krijg je daar vat op?
Bij de sociale vaardigheidslessen die ik zo'n vijftig jaar geleden gaf, liet ik klasgenoten feed back geven op elkaars competenties.
Opvallend waren naast overeenkomsten de grote verschillen.
Lag dat aan de grilligheid van het Zelf of was het een blijk van de afstand, de kennis die de ander op de te beoordelen persoon had?

Later als leidinggevende was het de gewoonte om regelmatig een 360 graden feedback te laten uitvoeren. Verschillende groepen waar je mee te maken had vulden een standaardlijst in.
Los van uitschieters gaven ze me een beeld over mezelf.
Steeds het beeld van een goede organisator, menselijk in de omgang en goed in het delegeren.
Zo zag men me, maar was dit mijn zelfbeeld?
Ik ging me er steeds meer naar gedragen, omdat ik ook zo'n leiderschap wilde zijn.

Bij beoordelen van het personeel moest ik mijn beoordelingen toelichten.
Wat me opviel was dat positieve beoordelingen veel minder onderbouwd hoefden te worden ten opzichte van de negatieve.
Bij te hoge ambities van een personeelslid leidde dat soms tot conflicten
Een piekervaring deed ik op toen ik een adjunct afraadde om te solliciteren naar een functie als eindverantwoordelijke vanwege haar neiging tot het perfectionisme, het eindeloos controleren van alles.
Ze solliciteerde toch en ik was verre van trots toen ze faalde.

Bij sollicitatietrainingen hamerde ik op openheid bij het 'aan de man/vrouw brengen' van het Zelf.
Zelfmarketing en openheid blijken niet makkelijk combineerbaar.
Het draaide om de vraag waarom wil je deze functie en waarom ben je daarvoor geschikt.

Sociale Media verleiden het Zelf zich op een openbare markt te presenteren.
Zijn de profielen een afspiegeling van reflectie of van voldoen aan een gewenst profiel?

Boven de tempel van Google zou aan de spreuk van Delphi 'En toon U Zelve' moeten worden toegevoegd.
Dat voorkomt veel tegenvallers.  


zondag 22 januari 2023

Familiereünie in Joure


Mijn ouders hadden 12 kinderen.
Ooit waren we met onze relaties met 24 personen.
Op de groepsfoto hierboven -genomen in hotel Héja in Joure - waar we de nacht hadden doorgebracht tellen we 11 personen.
Mijn jongste zus, die met haar man tot de harde kern behoren, moest op weg naar Friesland naar huis terugkeren met griepklachten. 
Zij zouden de groep van 13 completeren.
Een schoonzusje moest dit weekend werken, wat de harde kern op het getal 14 brengt.
En een schoonzus was onlangs overleden.
Er ontbreken dus 9 familieleden vanwege de hen moverende redenen.
Als goede mensen, zoals we ons voelen houden we de deur voor verloren zonen altijd open.
Tot zover de kwantitatieve groepsgegevens.

We kwamen drie jaar geleden voor de 25-e keer steeds in het derde weekend van januari bij elkaar.
Toen volgden de twee corona-jaren.
Dit jaar is het de 26-e keer, voor de tweede keer in Friesland, dicht in de buurt waar onze schoonzus is overleden.
Behalve deze aangewezen plaats in Friesland waren er nog twee wijzingen ten opzicht van de overige 25 weekenden.
We zouden niet twee maar één nacht verblijven.
En er was geen avondprogramma - voorheen de eerste avond het presenteren en opmaken van de creemers-geschiedenis, de tweede avond, de familie-avond geheten met allerhande spelen en quizzen met op het einde prachtige prijzen.

'Eens kijken hoe dat uitvalt', was de motivatie van het vaste kwartet van de organisatie.

Met een lichte activiteit zou de reünie starten.

Die lichte activiteit was een bezoek aan het museum in Joure, met veel Douwe Egberts, klokken, potten pannen, blikken. 
Kringloopwinkels verspreid over diverse oude onderkomens van de koffieboer.
Gratis toegankelijk voor museumjaarkaarthouders en vrienden van het museum Joure. Dat laatste was door de altijd assertieve, op korting beluste schoonzus gezien als de vriendenloterij. 


De hoogste vorm van interactie, waar een moderne attractie naar moet streven vanwege levensvatbaarheid bestond uit het proeven van koffiebonen.


Bij de entree van 9 euro was een kop koffie inbegrepen.

Vanaf de museumkantine startten de gesprekken, die een enkeling had voorbereid door een stapel foto's aan de buur te tonen, anderen bedienden zich van de beelden in de galerij op de smartphone.
Grootouders zijn enthousiaster in het tonen van foto's van hun kleinkinderen dan het bekijken van die van anderen.

De toon was niet altijd zwaar, waarbij existentiële thema's niet werden gemeden.
Het sterven van onze schoonzus werd decentraal beleefd en daarmee herdacht.

Wat moet verder worden vastgelegd voor ons collectieve geheugen?
Dat het eten in De Jongens van Joure prima was, dat de kamers wat klein uitvielen, de bediening in het hotelfoyer allervriendelijkst was en het ontbijt...?

Och, relevanter is de evaluatie: dat het goed was geweest. 
In samenzijn wordt de lichte wanhoop van het ouder worden draaglijker.

We blijven doorgaan, doorgaan...

Volgende jaar de 27-e, in de formule van de 26-e reünie.

   

   



zaterdag 14 januari 2023

Creemersgeschiedenis


 De zwart-witte trouwfoto van mijn ouders, ingekleurd.
Zij trouwden op 20 - 8-1941 voor de wet, een dag later werd het kerkelijk huwelijk voltrokken.
Wij vierden hun huwelijksdag jaarlijks op 21 augustus.

De afgelopen week me bezig gehouden met het 38 e hoofdstuk van de familiegeschiedenis, die ik post op de blog creemersgeschiedenis.blogspot.nl
De laatste hoofdstukken beslaan steeds 5 jaren van de nazaten van Creemers- van Montfort.

Mijn ouders kregen 12 kinderen, twee meisjes, de rest jongens.
Het was de gewoonte dat op de jaarlijkse familiereünie, die medio januari plaats vond, de deelnemers een presentatie verzorgden van de jaren, die aan bod waren. 
Ik maakte er een verslag van op de blog creemersgeschiedenis.
Tot Corona roet in het eten strooide en de reünies van 2021 en 2022 werden gecanceled.
Mijn familie werd gevraagd om toch door te gaan met het belichten van het aan de orde zijnde lustrum.

We zijn inmiddels aanbeland bij de jaren 2000 tot en met 2004.
Als inleiding schrijf ik een decorstuk waarin kond worden gedaan van de ontwikkelingen in de wereld. 
Als documentatie gebruik ik de uitgaven van  'Het aanzien van...' 

Voor mijn/onze geschiedenis werk ik volgens de methodiek: eerst uit ons geheugen optekenen wat we van die periode ons herinneren, dan bladeren we door onze fotoboeken en tenslotte lees ik mijn dagboeken uit die tijd.
Vanaf het volgende lustrum komt er nog een bron bij: mijn blog Gaspeltuin waarmee ik medio 2007 ben begonnen.

In die jaren 2000 - 2004, waarin mijn laatste jaren op de Pabo en de start van het Biloba project,  heb ik erg veel in mijn dagboeken geschreven. 
Het verschil tussen wat is ons geheugen was opgeborgen en wat ik uit mijn dagboeken naar boven haalde is voor deze periode gigantisch.
Maar Highlights  worden niet opgehaald, die zitten stevig verankerd in ons geheugen: de borstkanker bij Riny en later het trouwen van Thomas en Femke, de verhuizing van David en Karlijn, Riny's stoppen met werken en mijn overstap van de Pabo naar Biloba. 

Wat opviel was dat we in de periode heel veel in de tuin werkten en heel vaak op vakantie gingen.

Ik heb mijn broers en zussen laten weten dat ik om de geschiedenis in te halen graag een versnelling wil gaan werken en dit jaar in juli de jaren 2005 tot en met 2009 wil vastleggen.

In 2024 volgen in januari de jaren 2010 tot en met 2014 en in juli 2015 tot en met 2019.
In januari 2025 de laatste vier jaren 2020 tot en met 2023.
Vanaf 2026 zullen we jaarlijks het jaar ervoor verslaan.

En dat alles Deo Volente.
Ik zal in 2026 80 jaar worden.
D.V.    

maandag 9 januari 2023

Kandelaberen

Het is een fraai woord: kandelaberen, wat staat voor het snoeien van een boom tot een kaarsvorm.
Tussen het kippenhok en de tuin van de achterbuur staan twee bomen, die om de zes tot acht jaar gekandelaberd moeten worden.
We wonen ruim 36 jaar aan de Gaspeldoornlaan.
De bomen waren toe aan de vierde beurt.
De eerste keer kortwiekte ik ze in mijn eentje. Ik was begin veertig.
De twee volgende keren hielp mijn neefje, inmiddels neef, Rik me.
Eerst stond ik op de ladder, de tweede keer stond Rik boven en was ik zijn knecht.
Want wie zaagt is de baas.

Ik dacht bij die derde keer: 'Dat is de laatste keer.'
Dat was zo'n  tien jaar geleden. 
Maar de bomen raakten hun vorm kwijt.
Dus had ik de keus: tuinman of Luca.

Is het verantwoord om een 16 jarige met een ketting-snoeizaag de boom in te sturen?
Na wat grondoefeningen is het antwoord 'ja'.




Het is de kunst om de takken noch bij de buurman noch op het kippenhok te doen belanden.
Luca toont zich een ware acrobaat, die met veel inzicht in diverse technieken tak voor tak zonder enige schade op de gewenste plek weet te brengen.

We hadden er twee dagen voor uitgetrokken om te kandelaberen, de dikke takken te zagen en de rest te hakselen.



Grote spelbreker was het weer.
Regen en vooral de wind maakte verder werken afgelopen woensdag onverantwoord.



Nu rest ons nog een pluk aan de linker boom.
Maar veel of weinig takken, het blijft kandelaberen.