zaterdag 30 november 2019

Kippensoep met Cor

"Cor stelde zich wel eens voor dat iemand over hem schreef .Dagdromerij natuurlijk, over hem viel niets te vertellen. Zeker geen groot verhaal vol drama, daar was zijn leven niet naar. Hooguit verhaaltjes over een Cor, die op straat liep en even wachtte tot het stoplicht op groen sprong. Uit zulke kleinigheden bestond volgens hem het leven, zeker het zijne. Weinig schrijvers waagden zich daaraan.. De thriller was in de mode, tegenwoordig vooral door vrouwen geschreven. Pulp waarin de stoplichten op groen stonden als versleten beeldspraak voor iets wat op rolletjes liep, wat ook een versleten uitdrukking was. God, wat was schrijven moeilijk. Cor was blij dat hij er nooit aan begonnen was, althans niet aan proza, al had hij als jongen de poëzie beoefend, met evenveel talent als gebrek aan talent."

Zo begint het hoofdstuk van de in feuilletonvorm geschreven roman Kippensoep met Cor van de schrijver Martin Schouten.(2014)


Wie is geïnteresseerd in het gewone alledaagse aflopende leven van een oude man?

Laat hem wonen in een bejaardenhuis, zo'n huis dat niet meer bestaat, met een groepje opstandige bewoners, die allerlei uitjes organiseren en stop er drama in, zoals het overlijden van vriend Evert en je hebt een bestseller geschreven met het dagboek van Hendrik Groen.

Cor is 81, woont zelfstandig, loopt wat rond in Amsterdam en gelooft het allemaal wel. Als je dit in even lange korte stukjes optekent loop je het gevaar dat het ene stuk met het andere wordt vergeleken als iets minder dan het vorige.
Je kent dat wel.
Maar Schouten is een erudiet schrijver, wat hij eerder toonde met o.a. Het Palingoproer (2012) en wederom in Buster Kafka (2017).  Hij brengt in Kippensoep met Cor suspense in het ogenschijnlijke vlakke leven van Cor, een drama dat zich langzaam ontvouwd en tot een einde brengt.

In Buster Kafka heet de man waar de ik-figuur naar op zoek is Enzo Krijgsman, een door Kafka en Buster Keaton geobsedeerde schrijver, die zich met een t.v. interview naar aanleiding van zijn laatste boek Het lege Theater danig in de nesten werkt. Hoe en waarom en met welke gevolgen moet ik niet verklappen, maar het greep me bij de keel.

Je begint aan de soep vanwege de naam en je houdt er een geliefde schrijver aan over.

zondag 24 november 2019

Nogmaals Beginnen over het einde

In de post van begin november 'Deemstering' maakte ik melding van de uitgave van Henk Blanken 'Beginnen over het einde'.
Ouderen hebben het er vaak over hoe ze alles geregeld hebben.
Ouderen op de golfclub (de tafel 'ziekte en ander ongemak') en ook ouderen die zomaar bij elkaar komen om samen te eten of te borrelen nu het nog kan.

Notarissen willen je graag helpen met testament - regeling na je dood - en met wilsverklaringen - regeling tijdens je leven op het gebied van ziekte -.
Wilsverklaringen zijn voor notarissen een gat in de markt. Dat het ook via internet eenvoudiger en goedkoper geregeld kan worden pareren ze met de uitspraak dat zij voor de kwaliteit staan
Maar goed. Staat het voor een kleine duizend euro op papier dan loop je verder rond met het geruststellende gevoel dat het toch allemaal goed geregeld is,.het laatste gevoel van de maakbaarheid van het leven.

Blanken heeft het over iets wat vaak voorkomt en niet geregeld is.
Ondraaglijk lijden wordt regelgeving omgeven. Twee artsen doen onderzoek.
Maar hoe onderzoeken artsen ondraaglijk lijden bij zieken, die wilsonbekwaam zijn.
Een verklaring helpt niet evenals onderzoek.
Gevolg op de tienduizenden diep dementerenden zijn de laatste jaren slechts 6 maal euthanasie toegepast, wat me veel minder schijnt dan zij die tevoren te kennen hebben gegeven absoluut niet verder te willen leven als het zover is.
Aan de oplossing volgens Blanken, achterblijvers machtigen, zijn natuurlijk nog heel wat zaken uit te werken, maar het voorkomt dat zieken dan maar te vroeg zijn (de schrijver Claus) of te laat.

Eigenlijk voegt deze tekst niet veel toe aan wat ik begin november schreef.
Waarom wijk ik dan toch af van mijn uitgangspunt niet tweemaal hetzelfde te zeggen?
Wel, dat komt omdat ik iets goed te maken heb.
Mijn eerste opstel op de middelbare school moest gaan over ouderdom.
Ik schreef over een regeling dat ouderen die de leeftijd van 75 hadden bereikt het er het beste aan deden om er een einde aan te maken en wel om diverse redenen, die ik nu niet meer weet, maar wel kan bedenken.
Kan bedenken voor een puber die wil choqueren.
Maar puber zijn is geen excuus (meer).

In het begin van 'Beginnen over het einde' geeft de auteur aan dat de kwestie niet eenvoudig ligt omdat het immers gaat om de fragiele  balans van het individuele recht om te sterven versus de plicht van de overheid kwetsbare mensen te beschermen.
Blanken verkent de historische en juridische kanten en stelt praktische en filosofische vragen aan zichzelf en aan de lezer.

Zou ik nu nog een opstel moeten schrijven over ouderdom, dan zou het gaan om de verplichting, nee, sorry een argumentatie dat allen op leeftijd het boek van Blanken lezen.
Pas dan mogen ze aanschuiven aan de tafel ziekte en ander ongemak. 

maandag 18 november 2019

Bomans

Vorige week las ik een artikel naar aanleiding van een dundrukuitgave van Godfried Bomans,
waarin werd aangekondigd dat volgend jaar van de hand van Gé Vaartjes een biografie over Bomans zou verschijnen.
Vaartjes is ook de auteur van de omvangrijke biografie over Herman de Man (ruim 700 pag.) die in 1999 verschenen was.
De biograaf werd in het artikel o.a. gevraagd of Bomans'' hilarisch verhaal ''De Brandmeester' tot zijn beste werk behoort en evenals andere geïnterviewden antwoordde hij tactisch dat Sprookjes daar zeker toe behoort.
Van de gelegenheid maakte hij gebruik om een oproep te doen of lezers die interessant materiaal van of over Bomans hadden om die hem te mailen.

In mijn blog van 14 november 2013 "Bomans of Carmiggelt' maakte ik gewag van de vondst van de opdracht in Bomans boek ; Een halve eeuw Trappistenleven' 2e en vermeerderde druk uit 1957. Het betreft een foto en een opdracht.
Hieronder de weergave, nu in een ten opzichte van 2013 verbeterde fotobewerking.



Met enige schroom stuurde ik Gé bovenstaande (want was dit belangrijk of interessant?) en ik kreeg per ommegaande een reactie terug. Hij kende de foto van Arnold Bomans en zijn moeder niet en hij vroeg me hoe ik aan dat boek was gekomen.
In mijn blog van nov. 2013 vroeg ik me toen af wie de geportretteerde monnik en vrouw waren.
Het antwoord is nu gegeven.

Maar nu mijn antwoord over de herkomst van dit boek.
Ik heb het ongetwijfeld bemachtigd via een Kringloopwinkel. 
Een kleine aarzeling...
Heb ik dit van de heeroom van Riny gekregen, die bibliothecaris op de Achelse Kluis was?
O...geheugen spreek.

Ik besluit het te houden met het vage "Gevonden in een Kringloopwinkel".
En druk op send. 

 

zaterdag 9 november 2019

Spullen

Tijdens je leven omring je je met spullen, spullen die je helpen het leven door te komen.
Ze dragen bij aan een dragelijk voortbestaan, omdat ze een functie hebben zoals een mes, zodat je het voedsel niet uiteen hoeft te scheuren.

Soms zijn die spullen aan vervanging toe bijvoorbeeld als ze kapot of versleten zijn.
Ze functioneren niet meer.
Dat is categorie 1, spul, dat aan vervanging toe is..
Vaker verwisselen we de spullen omdat er betere op de markt komen.
Spullen behorend tot categorie 2.
En daar wil ik het eerst over hebben.
Als je spullen uit categorie 2 vervangt, blijf je zitten met spullen, die nog functioneren, zeker naar de maatstaven van enkele jaren geleden.

Een gelikte catalogus van Stihl verleidt me, overtuigt me en haalt me over om over te stappen van draad op accu.
Het begon met een buxusknipper, toen kwam er de heggenschaar,, daarna de grasmaaier en deze week de bladblazer.
Allemaal voorzien van een accu.
De laatst twee genoemde werken op eenzelfde soort accu.
Ik laat hieronder mijn oude en nieuwe bladblazer zien.


Rechts de Stihl met accu.
Geen gehannes met de electra draad, stukken lichter en minder lawaai veroorzakend.
Wat was het leven van een bladblazende hovenier voorheen toch ellendig.

De rode 3 jaar oude GBM blazer (kan ook zuigen vandaar de zak) model BR-33v wordt vandaag nog op Marktplaats gezet. Daar verkeren zoekende hoveniers die genoegen nemen met het leven van 2016.

En gisteren zat ik van het ene op het andere moment opgescheept met een niet meer functionerend spulletje uit de eerste categorie.
Mijn I phone 4, een oudje waar mijn kleinkinderen zich een beetje voor schamen, viel plotseling uit. Accu kaduk.
Een leven zonder een draagbare GSM is zelfs voor mij ondenkbaar.

Het was druk bij de plaatselijke telefoonboer en ik trof na lang wachten één van de drie verkopers, die me meteen toevertrouwde dat ze pas drie dagen hier werkte en zo'n oud toestelletje zelden in handen had gehad. En nee, bij navraag, zo'n accu hadden ze niet en was, na navraag, waarschijnlijk ook niet meer te leveren.
Dus toonde me  ze hoe de markt er tegenwoordig uit ziet.
De telefoons lagen per merk op volgorde van duur naar goedkoop.
Alras stonden we geheel rechts, bijna de winkel uit.
Daar lagen een roze en een blauwe Samsung A20s, iets groter formaat dan ik gewend was, maar mijn broekzakken zijn door de jaren heen wat uitgelebberd.
Ik koos voor de blauwe.
En toen begon de hel.
De data van het oude toestel, voornamelijk contactgegevens in jaren opgebouwd konden niet worden omgezet, omdat mijn I phone 4 out lag.

'Dat is dus categorie drie', mompelde ik.
' Geen spullen maar data die ons leven dragelijk maken.'
En mijn wachtwoord voor mijn g-mail wist ik ook niet meer.
Categorie 4; Alzheimer-light..

Het was een zware avond, gisterenavond.
Hoe moest het verder met mijn leven?
Zaterdag bracht uitkomst.
Hoe? Een andere verkoopster met twee magische duimen.

Ik kan nu met enige trots mijn nieuwe telefoon tonen (rechts)


voorzien van data en werkende g-mail.
Links de I phone 4. Die gaat in de onderste la, want zelfs op Marktplaats wil niemand dit spul. 

zaterdag 2 november 2019

Deemstering

Alweer zo'n week achter me waarin verschillende onderwerpen erom vragen te worden opgemerkt.

Een enkele keer lukt het me om in zo'n dergelijke situatie de onderwerpen in elkaar te schuiven, een overkoepelend thema te bedenken of een harde keuze te maken.
Maar nu niet, even niet.
Welke gebeurtenissen in de afgelopen zeven dagen wil ik memoreren?

1. Het mailbericht, dat ik 1 van de 5 winnaars ben van de quiz in het kader van de week van het Nederlands (5 tot 12 oktober).
Ik had daarvoor enkele eenvoudige vragen moeten beantwoorden zoals  hoeveel mensen Nederlands-talig zijn (18 miljoen) en wat het lievelingswoord van de schrijver Isch Ait Hamou is (weliswaar), weetjes die gemakkelijk op te zoeken zijn.
Ik mag een gesigneerd boek van Isch verwachten: Het moois dat we delen. (Een titel, die lijkt op Het beste wat we hebben van Griet Op De Beeck, dat - niet wat - ik toen aan het lezen was.)

2. Het boek Herinneringen aan Femke is druk-klaar. Het heeft mij en aan de opmaker Henry van den Baar heel wat uurtjes en brokjes in de keel gekost.
We zijn trots en blij dat we deze klus hebben geklaard.

3. Van Geert Mak verschijnt 5 november Grote verwachtingen in Europa 1999 - 2019, een vervolg op zijn bestseller In Europa.
Ik las twee interviews erover. In Vrij Nederland van november, waarin hij zich kritisch-somber uitlaat over de toekomst van Europa en vandaag in het E.D. Magazine met een persoonlijke  benadering: zijn visie op zijn schrijverschap, de betekenis van zijn beroemd-zijn en over ouder worden.
Dat laatste treft me. Mak is op een dag na precies een half jaar jonger dan ik.
Het interview eindigt met
"Hij beseft nu hij 72 is meer dan ooit dat hij geen tijd mag 'verklooien'. "Als je ouder wordt, komt een zekere broosheid over je. Dit lijf, dit trouwe voertuig, dat dit immer ratelend hoofdje altijd maar draagt, kan zomaar gebreken krijgen."

4.De journalist Henk Blanken (50) heeft Parkinson en, volgens zijn zeggen 50% kans om dement te worden. Hij wil niet in afhankelijkheid tussen andere dementerenden en lang niet meer de man die hij was, voortleven. Valt dat te regelen met een wilsverklaring?
In zijn net verschenen boek Beginnen over het einde, citeert hij Bert Keizer: 'Een wilsverklaring is onnodig zolang je nog kunt zeggen dat je dood wil, en zinloos als je het niet meer kunt.'
Blanken pleit voor een wetgeving die het mogelijk maakt dat de nabestaande(n) een stem krijgen in een euthanasieverzoek.

5. Vandaag, Allerzielen,zijn we met twee kerstrozen naar de naast elkaar liggende graven van mijn ouders en schoonouders geweest.


Onze gedachten gingen naar hen uit, maar vooral was een jongere jongste dode in onze gedachten. 

Met dood en leven kun je alle thema's wel verbinden. 
Ik kies een verbinding in het semantische gebied van schaduw, vallen van de avond, schemering, als het woord deemstering me binnenvalt.

Het is een mooi woord, voor mij, het mooiste dat we hebben.

Mooi woord bij het begin van november.  
 .