woensdag 26 oktober 2016

Waar is Bob?

Bob Dylan heeft nog niet gereageerd op het winnen van de Nobelprijs voor literatuur 2016.

Op de dag dat dit bekend werd gemaakt, hoorde ik op de media vooral het geluid dat hij het écht verdiende.
Hij is immers een zanger van  door hem geschreven poëzie, een mooi en omvangrijk oeuvre.
Met Dario Fo, Italiaans theatermaker en de Nobelprijswinnaar voor literatuur van 1997 - overleden op 13 oktober 2016 -, was de jury al eerder op zoek gegaan buiten de gebaande paden van de literatuur.

Niet erg in Dylans teksten ingevoerd - ik beluisterde die hoofdzakelijk gezongen/gecovered door andere artiesten - waag ik me niet aan een mening.
Ik kende vroegere teksten uit het stripalbum 'Bob Dylan revisitid' met daarin 13 songteksten door verschillende auteurs verstript.


In het album staan de strips ingeleid door de weergave van de tekst in het Engels en in het Nederlands. De laatste in de vertaling van Erik Bindervoet en Robbert-Jan Henkes.

Ik lees ze alle nog eens door: Blowin ' Ín The Wind ; A Hard Rain's; A-Gonna Fall; I Want You; Girl From The North Country;, Lay, Lady, Lay,; Positively 4the Street;  Tombstone Blues;  Desolation Row;  Like A Rolling Stone; Hurricane;  Blind Willie McTell; Knockin'On Heaven's Door; Not Dark Yet.

Ze zijn haast niet te lezen zonder de melodie te horen.
Ik lees ze hardop, de muziek sterft weg.
Wat blijft haalt het niet bij bijvoorbeeld de poëzie van Wislawa Szymborska, de Nobelprijswinnaar uit 1996.
Maar kan die vergelijking wel? Een jury vindt van wel.
De keuze zegt meer over de samenstelling van de jury dan de kwaliteit van de prijswinnaar.

Als ik als jury mag grabbelen in mijn CD's naar mijn genomineerden voor (muziek-) teksten dan kom ik tot de volgende keuze


De laatste twee albums van Alex Roeka en uit het buitenland de laatste van Leonard Cohen, You Want It Darker en het inktzwart laatste album van Nick Cave&The Bad Seeds, Skeleton Tree.
Allemaal zwaar en  somber, mooi om de komende maand te lijf te gaan. 
En hieruit kiezen wie de winnaar is van de Cor Creemers tekstenmuziek-prijs? 
Ik waag me er niet aan. 
Dat ranken en prijzen is zo arbitrair, zo discutabel, zo platvloers.

Misschien schuilt hierin de verklaring van het niet-reageren van Bob Dylan.


woensdag 19 oktober 2016

Mijn verzamelen

Een goede vriend beschreef  het leven in een notendop: 'Eerst verzamel je allerhande spullen en later probeer je daarvan af te komen. Hoe kom ik eraan en vervolgens hoe kom ik ervan af?'
Het sprak vanzelf dat hij voor zijn 70-e verjaardag  geen cadeaus wilde.
Spullen zijn voor hem zorgen.
Zijn adagium: Niet hebben, maar zijn.
Heeft hij zich neergelegd bij zijn laatste fase, de fase van afbouw en het definitief loslaten?

Ik beken, ik ben een verzamelaar. Mijn leven lang sjouw ik spullen naar mijn hol.
Spullen  zijn delen van een groter geheel. Ik streef de gehelen na, het vervolmaken van een reeks, van een benoemde verzameling.

Mijn eerste verzameling betrof het bijeen brengen van postzegels. De omvang werd opgedeeld in delen, in landen, perioden en/of thema's. Noorwegen, vóór 1900, Nobelprijswinnaars en polaire post hadden mijn belangstelling.
De bezieling bestond er vooral uit om een gebied compleet te krijgen. Wanneer een gebied compleet was, doofde de bezieling vanzelf.
Er was niets meer te halen.

Postzegelhandel bloeide alom, het verzamelen vercommercialiseerde.
Aanwassend  ongebreideld uitgiftebeleid van de posterijen ontmoedigde menig verzamelaar.
De aankoopprijzen bleven gelijk, de verkoop daalde dramatisch.
Ook ik deed mijn verzameling van de hand.

Vanaf de negentiger jaren verlegde ik mijn verzamelgebied naar boeken. Behalve lezer, was ik verzamelaar.
Wijs geworden beperkte ik mijn biblio-gebieden tot haalbare dat wil zeggen af te ronden gehelen. Zoals de serie Privé domein of het oeuvre van schrijvers zoals Lucebert, Brouwers, Wiener en Haasse.
Maar ook in de uitgeversbranche ontwikkelde zich woekerhandel zoals de bibliofiele uitgaven in zeer kleine oplagen. Er zijn prijscatalogi met indexen van  honderden euro's voor recente uitgaven.

Onlangs ben ik overgestapt op een nieuw gebied: Op de sinds 2006 maandelijks te verschijnen Literaire Juweeltjes. Ze worden uitgegeven door B for Books  en gepresenteerd als leesbevorderingsproject. De prijs per deel, een hardcover van 10 bij 15 cm met gemiddeld 64 pagina's, kost 1.50 euro, te verkrijgen bij Bruna en sinds 2010 bij elke boekhandel.
Bij de Kringloop betaal je gemiddeld 0,50 euro per deel.
De boekjes zijn zeer handzaam voor in bed, bad of op het toilet.



De auteurs zijn overwegend nog in leven zijnde, producerende Nederlandse schrijvers. Voor hen biedt de serie de mogelijkheid om kennis te laten maken met hun oeuvre, hun stijl en thema's.
Niet elke auteur lukt dat even goed.
Deze maand werd het L.J. geschreven door Herman Brusselmans. Hij slaagde op het hoogste niveau om binnen de geringe omvang zichzelf te presenteren zoals hij immer schrijft: heerlijk literair geouwehoer.
'Nul-Nul' is een verslag van een voetbalwedstrijd, waar iedereen in gedachten met van alles bezig is behalve met de match.


Mijn vriend leent af en toe een paar deeltjes.
Intussen struin ik wekelijks de Kringloopwinkels af, op zoek naar de mij nog ontbrekende 74 delen, mezelf voorhoudend 'Ik verzamel dus ik ben'.



woensdag 12 oktober 2016

Haas wint

Wat ik vaak gehoopt had gebeurde afgelopen zondag bij de marathon van Eindhoven: de haas won.
Van een haas wordt verwacht dat hij voorop lopend tempo maakt om na verloop van tijd uit de race te stappen, waarna de favorieten strijden om de overwinning.
Dit keer liep de haas door en won.

Pheliene en Zoë hadden die ochtend samen met papa David de vijf kilometer gelopen, waarna David 's middags nog de halve marathon afwerkte.
Met Thomas volgde ik op Brabantnet Teevee dit jaarlijkse Eindhovense ren-je-rot-feestje.
Behalve van de haas die er vandoor ging, genoten we weer van de antwoorden op de vaste vraag van op de finishlijn staande verslaggeefster.
"Was het zwaar?"
Nooit de vraag 'Waarom doe je dit in godsnaam?',

De antwoorden variëren. Soms monden ze uit in een emotionele bekentenis.
Dat ze het deden voor een onlangs overleden geliefde.
Dat ze met het geloop geld ophaalden voor de bestrijding van ziekten.
Of om zichzelf te bewijzen, het bewijs van leven.

Van 1961 tot 1964 -van mijn 15de tot mijn 18de jaar - was ik lid van de PSV atletiekclub, die trainde op de sintelbaan rondom het voetbalveld van Eindhoven. Mijn toenmalig vriendinnetje Marijke B.had me daartoe overgehaald.
De langste afstand voor B-junioren op de baan was 600 meter. Vanaf 16 jaar bij de A junioren was dat 1500 meter.
Liever liep ik de wat langere boslopen, die veelal in de winterperiode werden gelopen.

Marijke was goed in speerwerpen en wilde dat ik dat ook zou gaan doen. We oefenden in een bospad tegenover hun huis. Mijn ouders vonden het niet goed dat ik met een protestant meisje zou gaan trouwen. Ik zei dat we alleen met de speer wierpen. Dat kon geen kwaad, volgens mijn licht verlichte ouders.
Mijn moeder waarschuwde me om voorzichtig te zijn met die scherpe speerpunt.

Soms schreef de krant over de wedstrijden. Daarbij stond ook wel eens mijn naam. Ik knipte het artikel uit en onderstreepte wat over mij ging. Marijke maakte een map met op de omslag een loper, een voetballer en een tennisser. Ik borg er de parafernalia in op .
Die map heb ik vandaag weer eens open gemaakt


en de artikelen gelezen 


Het ademt weinig vreugde uit, evenals de foto's van mijn geloop in die tijd



In 1964 ging Marijke steeds vaker speerwerpen met Henk v. G., een echte werper, die sportleraar zou worden en met Marijke trouwde. Zouden ze kinderen hebben die erg goed zijn in speerwerpen? Daar moet ik Mendel en Google eens over raadplegen.
Als derde wiel aan de wagen koos ik voor het hazenpad, verliet PSV en ging hockeyen. 

Die sport stond niet op de kaft van Marijkes mapje verbeeld.

vrijdag 7 oktober 2016

Mijn Rusland

Rusland kritiseert het onderzoeksrapport over de MH17, wat leidt tot het over en weer ontbieden van de ambassadeurs van Rusland en Nederland.
Rusland heeft het niet zo op onderzoek en waarheidsvinding.
Waarheid is een politieke zaak..
Rusland creëert haar eigen waarheid.

Rusland heeft onderzoekers gekend. Let op het voltooid deelwoord.
Galina Starovojtova, onderzoekster naar olie-voor-voedselscharrelaars in Leningrad, vermoord in 1998.
Sergej Joesjenkov en Joeri Sjitsjekotsjichin, onderzoekers naar de flatexplosies, 'gestorven' in 2003.
Paul Klebnikov en Anna Politkovskaja, onderzoekers naar witwaspraktijken in de Kaukasus, gedood in 2004 en 2006.
Drie Kremlin-critici kwamen in 2009 om het leven.
Stanislav Markelov en Natalia Estemirova, mensenrechtenactvisten: op straat vermoord.
De jurist Sergej Magnitski, onderzoek naar politiefraude, stierf door verwaarlozing in de gevangenis.
De meest brutale moord  was die in begin 2015 op Boris Nemtsov onder het toeziend oog van de Kremlin-camera's

Hoe ik dat weet?
Het staat op pagina 223 van het beste boek dat ik tot nu toe over Poetins Rusland las: "De wraak van Poetin" van Hubert Smeets.


De auteur gaat verder dan het beschrijven van wantoestanden.
Hij werkt Ruslands positie en haar verhoudingen met andere landen uit vanuit de visie, dat er een breuk bestaat tussen landen die burgers zien als onderdanen of als staatsburgers.

Er steken tientallen post-its uit mijn boek, bladzijdes met glasheldere beschrijvingen en analyses.
Dit boek lezen zou een verplichte voorwaarde moeten zijn geweest om mee te mogen stemmen aan het referendum over het associatieverdrag met de Oekraïne.
Het verscheen daarvoor te laat.
Maar of tegenstanders van het verdrag hun standpunt zouden wijzigen, is maar de vraag.

Je gelooft wat je het beste uitkomt.
Zo is iedereen zijn eigen Rusland.