Met het zelfinzicht van nu

Over enkele dagen word ik 73.
Ik dacht dat je na zovele jaren wel kunt spreken over enige mate van zelfkennis, volgens de logica van de opgedane ervaringen: hoe ouder, hoe meer zelfkennis.
Helaas moet ik hier anders over gaan denken.

Laat ik dit inzicht toelichten.
Toen Thomas me vroeg om samen met een Ander - een vriendin van Femke - een Herinneringsboek samen te stellen zei ik direct toe. Ik hoefde die Ander niet te kennen noch haar visie op zo'n boek noch haar werkwijze. Het zou allemaal goed gaan.

Nou, nee dus. Vanaf overleg 1 bestonden er al verschillen op inhoud, werkwijze, en zelfs op een doelformulering van zo'n Herinneringsboek.
Ik wil het hier niet hebben over de details.
Het boek komt er.
Het zal een boek worden waarvan deel A, B en C onder mijn verantwoordelijkheid vallen en D onder die van de Ander.
Deel A Een korte biografie van Femke, voor het grootste deel opgetekend uit de herinneringen van haar ouders.
Deel B Een selectie uit de vele Herinneringsteksten die familie en vrienden instuurden.
Deel C Een impressie van de Herdenkingsdiensten bij respectievelijk Meneer van Eijck en Roesdael, waar in een klein gezelschap haar urn begraven werd
Deel D De reacties op Social Media

"Kun jij wel samenwerken?" was de vraag van iemand die het proces op de voeten volgde.
Die vraag neem ik zeer serieus.
Vroeger, toen ik nog niet zo oud was, zou ik meteen met een volmondig 'ja' antwoorden.
Nu ben ik voorzichtiger met die stelligheid.
Ik kan prima samen met iemand tuinieren. Ik deed dat jaren achtereen met mijn neefje. Maar ik was wel de bepaler, zoals dat ook mijn halve werkzame leven het geval was.
Kan ik alleen maar samenwerken als ik de koers kan bepalen?
Met Riny kan ik aardig overweg in de keuken. Maar zij is daar wel de baas.
Nee, de vraag is of ik kan samenwerken in een horizontaal verband.

Maar meer nog dan de kwestie van de verhoudingen speelt, is mijn ervaring nu, op welk gebied er moet worden samengewerkt.
Ooit schreef ik samen met iemand een scriptie en zwoer dat dat de laatste keer zou zijn. Ik herinner me nog het geven en nemen met een verwaterd werkstuk als resultaat.
Waren we in die scriptie bezig de waar- en werkelijkheid te onderzoeken (naar de factoren die het werkplezier in het onderwijs bepaalden. Maar dat is hier verder niet relevant), samenwerken op het gebied van een creatie, een literaire, muzikale of beeldende schepping is van een nog ingewikkelder orde.

Een derde kwestie, die me werd voorgehouden door een buitenstaander is de persoonlijkheid van mij en die van de Ander.
Of algemener een generatiekloof, die schuurt.
Er schijnt onderzoek te zijn gedaan welke generaties goed kunnen samenwerken en waartussen het nooit zal boteren. Als baby-boomer heb ik geen goede chemie met bijvoorbeeld de generatie X.
Mijn eigenwijsheid, mijn niet-zo-goed-tegen kritiek kunnen komt allemaal door de nasleep van W.O.II

Kortom met de wetenschap van nu zou ik de vraag van Thomas om een Herinneringsboek te schrijven voor Femke nu beantwoorden.

Graag maar wel alleen.

Chauvinisme goedgepraat

Wij linkse jongeren van weleer ging het om de inhoud. Dus niet de persoon of de verwantschap bepaalde of iets mooi, goed of waar was, maar de inhoud, enkel en alleen de inhoud.

Dit standpunt maakte dat we sceptisch tegenover chauvinisme en nationalisme stonden.
Bij sport konden we onze zuiverheid het beste tonen.
Wij waren voor het team dat het beste speelde ook al was het Duitsland.
Een boek kon het meest eerlijk en objectief ter hand worden genomen door niet naar de naam van de schrijver te kijken en zeker niet te zoeken hoe deze in de wereld stond.
En waar was niet omdat de paus het zei.
Juist niet. (In dat laatste geval liet je je echter weer leiden door de autoriteit, negatief weliswaar. Daar konden we dan weer een avondje over bomen)

We waren dwars, misschien rebels, maar hoofdzakelijk vervelend voor ouders, leraren en andere gezagdragers. Maar het mocht wat kosten, het ging om de zaak, de inhoud.

Maar de tijden hebben me veranderd.

Toen Ajax onlangs schitterend voetbal liet zien, had ik moeite om dat toe te geven, zozeer zat mijn PSV voor-liefde dat in de weg.  PSV speelde na de winterstop vaak belabberd, maar dat zien of bekennen was niet aan de orde.
Omdat ik dichter bij het PSV stadion woon dan dat van Ajax ben ik voor PSV.
Zo chauvinistisch ben ik gevaren.
Pas toen Ajax onafwendbaar lands- en bekerkampioen werd zag ik mijn dwaling in.

Huiveriger dan voor chauvinisme ben ik voor nationalisme, dus nam ik me voor het Euro-songfestival volledig onbevooroordeeld te volgen.

'Loving you is a losing game' voerde me in één zin terug naar oktober 2018.
Kan die emotie samengaan met een oprechte inhoudelijke beoordeling?
Ik verdedig een 'ja' met de volgende bewering.
Als dit lied zo gezongen zou zijn door de Duitse  vertegenwoordiger dan stond hij nummer 1 op mijn lijst.

Nu zat ik op het puntje van mijn stoel en telde enkel de punten voor Nederland.
Het lied is zo mooi, zo mooi vertolkt dat ik me niet als chauvinistische nationalist hoef te zien toen ik met enige trots de einduitslag hoorde.

Een mooie voorjaarsdag

De vijf kleinkinderen en David waren op bezoek.
Het was een prachtige voorjaarsdag, dus trok het stel naar buiten.
Ik keek vanaf het terras hoe ze zich vermaakten.

Wat zullen ze zich pakweg over zestig jaar nog herinneren van hun bezoekjes en logeerpartijtjes bij opa en oma?
Wat herinner ik me?

Ik heb nauwelijks herinneringen aan bezoekjes bij de ouders van min moeder. De logeerpartijtjes waren bij de oudere getrouwde zussen van mijn moeder, in de buurt van Terwinselen waar mijn grootouders woonden.
Van de vakanties in Stramproy bij de ouders van mijn vader heb ik nog volop herinneringen. Het aardappelveldje rooien, met de boerenkar naar Swartbroek, vangertje en verlos op het kerkplein met mijn broers en neven en nichten Ament, mijn ooms die een spel met centen gooien deden, die met elkaar kaarten en daarbij veel lawaai maakten.
Ik zoek in het fotoalbum van mijn  opa en oma maar vind nergens een kiekje van logeerpartijtjes.

Onze kleinkinderen zullen hun geheugen gesteund weten met talrijke beelden.
Deze middag hebben ze mijn toestellen genomen en struinen de Gaspeltuin af. Ze maken foto's, ieder met zijn eigen handtekening.
David heeft de buks gevonden en herleeft zijn jeugd. Hij instrueert de nieuwe generatie hoe ze in de roos kunnen schieten.

 Phéliene maakte deze beelden. Ze drukt pas af als ze zeker weet dat het beeld haar bevalt alsof ze nog in het analoge tijdperk verkeert.
Nee, neem dan Noa. Ze heeft gezien hoe haar moeder fotografeerde. Tientallen shots en daarna rustig gaan zitten om de goede te selecteren.

Met oma voor de spiegel

Luca ligt op de grond, neemt de kikkers in beeld, wormen, vogeltjes en de kippen.

Zoë zoekt modellen en regisseert ze, zet ze neer in het beeld dat ze mooi vindt. Noa is voor haar het ideale model.

Dan waagt Luca zich ook aan mensen. Hij heeft van Zoë gezien dat het beeld spannend kan worden als je met het kader of de stand durft te spelen.

Zo ziet hij die middag de meiden poseren.

En eindelijk lukt het iemand - wie o wie - om Thijn te vereeuwigen zonder een gekke bek te  trekken. Een zeldzaamheid.

Aging

Bovenstaand 'mijn groepje'.
Hoezo zijn  groepje hoor ik je denken.
Wel dat zit zo.

Thomas had zich opgegeven voor de begeleiding/ coaching van een groepje op de sportdag in het kader van onze jarige koning, die bewegen, sport en spel belangrijk vindt, daarbij zich niet realiserend dat hij - Thomas dus - in het kader van het vijf jarig bestaan van Fama Volat enige dagen in Boedapest zou rondhangen.
Behalve de vraag of wij die dagen in zijn huis wilden bivakkeren, vroeg hij mij of ik hem op de schoolsportdag wilde vervangen.
Mijn positieve antwoord mailde hij door naar de schoolleiding.
Noa ontving daarop een app van haar juf, met de strekking dat het wel de bedoeling was dat de coach actief aan de dag mee moest doen.
Ik weet niet of mijn reactie normaal mag worden genoemd, maar ik voelde me in mijn kuif gepikt. Wat denkt zo'n afgezwaaid pabo meisje wel, wat weet ze van de groeiende vitaliteit van ouderen?
Een 73 jarige is een jongere oudere!

Ik appte naar mijn kleindochter of ze haar juf wilde vragen of er ergens op het sportterrein een mogelijkheid was om mijn rollator te stallen.
Mijn kleindochter kent haar opa en misschien ook wel haar juf en heeft die vraag niet gesteld. Volgens Thomas had ze mijn palmares op sportcoachingsgebied aardig naar boven bijgesteld bij haar juf en bovendien vermeld dat haar opa ooit het Nederlands record op de 1500 meter bij de junioren tot 16 jaar had gelopen. (Dat laatste is trouwens naar waarheid, maar er moet bij worden vermeld, dat die afstand in 1960 voor het eerst voor de B-junioren op het programma stond.)

De juf moet iets hebben aangevoeld, want ze wachtte me op met de begroeting dat ik sprekend op papa Thomas leek.
De bewijslast lag nu duidelijk bij mij.

Ik jutte groep 29  bestaande uit Valentijn, César, Faas. Noa. Veerle, Tes. Dani en Robin flink op. Ze wonnen zeven van de acht spelen.
Na het gelijk spel troostte ik hen en zei dat het ook een beetje om de lol ging. (De andere coaches, voornamelijk moeders, zeiden dat ook vooraf aan de wedstrijden)
Mijn groep won overall, dat spreekt en ze droeg mij voor als de beste coach van de dag.

's Avonds was ik bekaf, maar dat zal de juf nooit te weten komen.