Roemenië VA6

De dia's van onze maand durende reis in juli 1972 heb  ik vaak bekeken. 

Ik gebruikte ze bij de aardrijkskundelessen van de vijfde klassen met het onderwerp Midden en Oost Europa.

Afgelopen week heb ik ze bewerkt en gedigitaliseerd.

Daarmee zijn mijn herinneringen aan deze reis grotendeels beïnvloed door de beelden en door de herinneringen aan de lessen. 

De kinderen waren bovenmatig geïnteresseerd, vroegen vaak door en de verwisseling van Boedapest en Boekarest kwam na die lessen nauwelijks meer voor.

Het reisverslag voegde ook dit keer niet erg veel toe.

Het verslag telt ruim 60 pagina's en is hier en daar gedetailleerd. Het plezier in het verslag doen is afleesbaar.

"Het was een fantastische reis" zijn de laatste woorden, die ik opschreef in ons flatje aan de Planetenlaan nummer 15 in Eindhoven, dat we vanaf ons huwelijk in oktober 1971 bewoonden.

We zouden naar het land van Ceausescu reizen, Het sociaal communisme van deze latere dictator en zijn vrouw was toen nog niet zo onderdrukkend als in de jaren daarna. Ten opzichte van Hongarije was de houding tegenover toeristen beduidend liberaler.

In twee dagen bereikten we Wenen samen met  Ad en Tine, waarmee we twee jaar ervoor naar Joegoslavië waren gereisd.

Een overweldigende ervaring. Op de keitjes hebben we gezocht naar de lenzen van Riny, die ze deze reis vaker zou verliezen.

Om door Hongarije te reizen hadden we al de nodige papieren ingevuld. Toch duurde de stop aan de grens ruim twee uur. 

Bij doorzoeking van onze bagage werd de kaft van het boek van Arthur Miller De Kreeftskeerkring  nauwkeurig bestudeerd. De door elkaar kringelende benen konden gelukkig niet worden gezien als verachtelijk  kapitalistische porno. Ik kreeg het boek terug.

In Debrecen werd in een hotelletje overnacht.

's Morgens vroeg wandelde ik door het nabij gelegen park. Aan een mooie zigeunerin met kind, zonder traan, vroeg ik of ik haar mocht fotograferen. Na het shot vroeg ze om geld. Ik gaf haar wat. Binnen de kortste keren kwamen tientallen zigeunervrouwen op me afgestormd. 

Net op tijd kon ik vluchtend mijn hotel bereiken.

Veel dia's tonen menselijke koppen. Ik was duidelijk in mijn portrettenfase.

 

We zijn opgelucht als we de grens naar Roemenië oversteken.

Vrijdag 7 juli 

"Via Turda, Alba Julia en Sebes voert de bochtige weg  ons naar Saliste.

De legende vermeldt dat deze stad gespaard bleef van verwoesting en plundering, toen afgezanten van de veroveraar meldden dat er in Saliste de mooiste vrouwen van Roemenië woonden. Toen de heerser beloofde de stad te zullen sparen, indien dit waar was, zochten de burgers in het hele rijk naar mooie vrouwen om die de keizer na een maand te kunnen tonen. Het lukte. De stad bleef gespaard en de mooie vrouwen bleven er wonen.. Wij gingen evenals de keizer kijken. De vrouwen zijn echter verdwenen. Er zat een vrouwtje op een heel groot plein. Ze verkocht pitten en peertjes. Wij kochten twee zakjes pitten voor één lei ( 20 cent) Na drie pitten heb je genoeg gehad.

De vrouw was niet mooi."

12 juli bereiken we de Zwarte Zee.

Op het strand ligt de camping bij het plaatsje Mamaia.

In het rulle zand is het moeilijk om de tent stevig met haringen vast te zetten.

Zoals we onderweg ook al hadden gemerkt, willen de Roemenen vanwege de enorme schaarste van alle van ons kopen of ruilen.

Een boer had onderweg zijn paard en wagen aangeboden voor onze Fiat 600.

Of we de tent willen verkopen of de gasfles (de Bomba) of de pannen of kleding.

Op 15 juli is de Fiat opengebroken en de cassetterecorder is verdwenen. Op diezelfde dag vinden we de waslijn nagenoeg leeg. Ook de bikini van Tine is weg. 

Lege waslijn.

En slecht, veel te vet eten, en overal zand...

De moordende zon en het bier dat niet meer te leveren was.

Na twee weken groeit er voldoende ergernis om zonder een weemoedig omzien deze plek te verlaten.

We besluiten om via Joegoslavië, Belgrado, Zagreb terug te reizen en geen gebruik te maken van het retourvisum via Hongarije.

Er valt veel te vermelden, ver boven de gebruikelijke ruimte van een column.

Hoe Ad een kip doodreed, de indrukwekkende Marcuskerk in Belgrado en een mooie fotosessie van Riny bij een oude doorgeroeste Cadillac.

Ik sta me toe nog één item aan te halen.

De Gross Glockner Gletcher.

Het is vooral de tegenstelling, die verwart. Enkele dagen geleden meer dan 40 graden, geen greintje schaduw en dan deze overweldigende koude vlakte.

.Door het reisverslag en de bewerking van de dia's heb ik de reis herbeleefd.

Hoe gemakkelijk overbrugt ons brein die beleving van 51 jaren geleden..

.

.  

Joegoslavië - Rab VA 5

Het is in de vakantie van 1970 dat we naar Joegoslavië reisden om een tweetal weken op het eiland Rab te kamperen.

Of het daadwerkelijk twee weken zijn geweest, zal ik in het reisverslag moeten nazoeken.

Als je werkt heeft vakantie twee betekenissen: de dagen die je niet hoeft te werken en de reis die je maakt.

In de eerste jaren van ons werkzaam leven overlapten die twee betekenissen elkaar. Direct na de laatste schooldag, vertrokken we om enkele dagen voorafgaand aan het nieuwe schooljaar teug te kenen.

We woonden nog bij onze respectievelijke ouders.

Vakantie in de tweede betekenis bood ons de gelegenheid om het samenleven uit te proberen, weliswaar in commune, onze vrienden Ad en Tine zouden meereizen. Zij in een blauwe Eend, wij in een witte Fiat 600.

Wat herinner ik me van die reis, nu  51 jaar geleden?

Mijn herinneringen zijn gevoed door zwart- wit foto's, een enkele dia-vertoning van jaren geleden en de herinneringen die we samen ophaalden.

Ad en Tine zijn onlangs met hun camper naar Rab gereisd. Ze herkenden niets meer, ze konden onze camping niet meer vinden. Teruggaan naar de plek voedt de herinnering blijkbaar niet, het rakelt integendeel het verlies ervan op.

Tja in meer dan een halve eeuw kan veel veranderen. Het portret van Tito is van de restaurant- en cafémuren verdwenen. 

Riny toen: "Wat heeft die man veel horeca"

Eén foto hangt al jaren in onze garage en herinnert aan de zware reis. 

Vooral de Eend had moeite om de alpenpassen over te steken. 

Ik had blijkbaar twee fototoestellen bij me. Eén met zwart-wit rolletjes, de ander voor het maken van dia's 

Als ik de dia's bekijk schrik ik van de kleuren die zich hebben teruggetrokken als mijn herinneringen. Enkele hebben slechts het blauw vast kunnen houden.

Vermoedelijk dezelfde als op de foto hierboven.

Ik besluit om al mijn dia's voor het te laat is. te digitaliseren, beginnend bij die van de Joegoslaviëreis.

Gelukkig zijn niet alle dia's zo flets.

Deze bij voorbeeld. Ik meen dat het bij de aankomst op de "Kweekschool" camping van Frau Holzer in München is, de camping waar de hoofdakte studenten een week kampeerden alvorens af te zwaaien.

Hier zijn we op weg naar Rab.

Rab is een wonderschoon eiland. Hier met uitzicht op de hoofdstad. met de haven. Bij aankomst barstte een enorm noodweer los.. We hebben bij de haven een pension genomen. De volgende dag aanschouwden we de enorme ravage op de camping. Caravans lagen omvergeblazen op hun kant.

De strandjes, ongerept met slechts enkele toeristen.

Een dag huurden we een bootje met een visser, die ons rond het eiland voor. Hier gebruiken we een lunch in een strandtentje, dat we zonder hem nooit hadden gevonden.

Op de terugweg namen we een onverharde weg het binnenland in. Bij een stop keken we vanaf een hoogte naar het eiland Rab. We waren op weg naar de watervallen van Plevitsje. Volgens het ANWB gidsje een aanrader.

Natuurlijk herinner ik me meer van deze reis zoals de ruzie die ontstond in het Hofbrauhaus in München, de vele avonden die gevuld werden met kaarten. Ook dat we dansten in een vreselijk lelijke bunker enkele kilometers van  onze camping met muziek van een bandje, waar ik een singletje van kocht. En zoals vaak met wijn is ook met deze muziek, het is thuis niet te pruimen.

Het hoesje is het beste.

Toen we aan de reis begonnen had Riny vreselijke rugpijn. Misschien moest ze aan de hernia geopereerd worden.

De reis heeft haar goedgedaan.

Een operatie heeft nooit plaatsgevonden.

 

We leerden elkaar, inmiddels driekwart jaar verloofd, nog beter kennen. 

Vanavond lees ik het reisverslag en zal morgen melden wat de tekst uit de krochten van mijn geheugen

naar boven heeft gehaald.

Het Joegoslavië reisverslag is een van de eerste reisdagboeken, die ik optekende.

Herlezing doet me de reis weer herbeleven in de juiste volgorde. Ik schrijf als een beschouwer. Ik beschrijf wel de wisselende humeuren van Tine, over mijn eigen gemoedstand laat ik niets los.

Wat ik vergeten was, dat op het eiland de oriëntaties ven wat ik smalend 'de dames" noem anders waren dan van Ad en ik. Zij aanbaden de zon, Ad en ik wandelden uren lang en bezochten af en toe de stad.

Eén conclusie staat als een paal boven water. 

Deze notities zijn enkel voor ons vieren het lezen waard. 

Zelfs voor de reiziger met bestemming Rab levert dit verslag nauwelijks bruikbare informatie.

Daarvoor zijn de tijden echt veranderd.

Hopelijk is dit verslag van een verslag, dit experiment naar mijn geheugen, dit onderzoek naar de toegevoegde waarde van een reisverslag wel lezenswaard voor een hedendaagse buitenstaander.

Want er valt een voorlopige conclusie te trekken.

Bewaarde vakantie-reisverslagen zijn in het algemeen het bewaren niet waard.   

West Canada VA 4

Van de kinderen hadden we ter gelegenheid van mijn pensionering in 2009 een reis naar West Canada gekregen.

Sinds medio 2007 was ik aan het bloggen geslagen, ook van deze reis deed ik via dit medium verslag.

Daarnaast is van deze reis een uitgebreid fotoverslag gemaakt. 

Bij mijn afscheid had ik een Sony Alpha gekregen, mijn eerste digitale fototoestel, dat ik uitgebreid uittestte op de fabelachtige Canadese natuur. 

Het is des te opvallender dat ik bij de blogteksten geen enkele foto plaatste.

 

Deze omissie wil ik bij deze herstellen.

Hieronder een selectie van tien foto's in chronologische volgorde met notities die ik me kan herinneren.

Daarna zal ik mijn reisverslag (voor het eerst?). lezen en onderzoeken welke nieuwe inzichten ik opdoe, ofwel welke anekdotes zijn in de vergetelheid geraakt.Het is een onderdeel van mijn zoektocht wat reisverslagen toevoegen aan het geheugen.

We maakten een reis die nagenoeg identiek was aan de huwelijksreis van Thomas en Femke vijf jaar daarvoor. De reis werd ons volledig uitgewerkt aangeboden.

  We vlogen van Schiphol naar Calgary, een moderne stad. Het is juni 2009.

Na enkele dagen in Calgary vertrokken we naar het Noorden, naar Banff.

Hier niet ons hotel. Dit is het beroemde Fairmont Hotel, aangelegd door Spoorwegbaronnen.

Van Banff verder naar het Noorden, naar Jasper.

Onderweg stopten we bij het meer der meren: Lake Louise

We maakten meerdere stops, zoals bij deze zwarte beer. 

Hij is kleiner en minder gevaarlijk dan de bruine.

Volgens National Geographic maak je de mooiste rondreis over het Lake Maligne

Het levert tientallen foto's op die kunnen dienen  als natuurpuzzels.

 Na enkele dagen verblijf in het Western stadje Jasper, nemen we Rocky Mountaineer voor een tweedaagse treinreis door de Rocky Mountains naar Vancouver. met een stop halverwege in Kampsloop

 

Vanachter het treinraam geschoten: De Mount Robson met zijn 5000meter de hoogste berg van de staat Alberta.

Hij is maar twee weken per jaar volledig zichtbaar.

Vancouver, Stanley Park. Hier staan tientallen totempalen

Van Vancouver naar het schitterende eiland Vancouver Island.

Daar wacht ons onder andere een boottocht naar een walvis spotting plek.

Bootjes verdringen zich rondom de walvisvoederplaats.

Op het Vancouver Island ligt Butcharts Garden, een Walhalla voor tuinliefhebbers.

Hierboven de Sunk Garden 

Bovenstaande is een impressie. Het was een schitterende reis. Het weer was buitengewoon zacht. In één dag, de eerste treinreis van Jasper naar Kamploops van 15 naar 40 graden.

Ik heb de indruk dat ik na 12 jaar nog een volledig beeld van de reis heb. Maar mogeelijk zal het verslag dat ik tijdens die reis maakte mijn ongelijk bewijzen.

Privé-domein gaf in haar reeks nummer 268 deze dummy uit. Ik reserveerde mijn exemplaar voor het verslaan van de Canada reis.

Na lezing, heb ik de indruk dat ik het reisverslag voor het eerst lees.

Bijna alles is herkenbaar. 

Herinner ik me van deze reis zoveel omdat ik erover schreef?

Nieuw en aanvullend waren de ontmoetingen met andere reizigers onderweg. 

Ik herinnerde me nog wel de ontmoeting op de Ferry naar Vancouver Island  met de Schot Allen Rotschild (arme tak) en zijn vriendin Cathy Stuart, wonend op Vancouver Island. Maar dat komt omdat we ons een foto hebben laten maken door een Nederlander. 

Die laatste wordt als een notoire opschepper in mijn verslag opgevoerd. 

Was ik vergeten, evenals de emigrante uit 1947  die ons in een winkeltje aansprak omdat ze onze taal machtig was. Ze sprak nog steeds Nederlands met haar moeder. 

In nevelen gehuld was ook de backpackster Nancy uit Dortrecht in Victoria met wie we koffie dronken en verhalen uitwisselden over Canada en Australië.

Bladzijde 199 ontroerde me. 

Het is een eerste evaluatie van deze reis, geschreven op de laatste dag in ons hotel in Victoria.

Citaat

"...mijn twijfel over het nut van mijn leven nu, tijd waarin ik moet wennen aan ledigheid van arbeid. Het was een reis, waarin ik zeer veel droomde over de jaren die achter me liggen. Over mijn werk vooral. Bijna niet over wat me het dierbaarst is: mijn kinderen en kleinkinderen. 

Want die ben ik niet kwijtgeraakt.".  .