De man in de kist is bekend. Het is de huidige filosoof des vaderlands René Gude, bekend van zijn optredens in DWDD. Daar maakte hij indruk om ook over zijn a.s. dood te spreken. Jan Mulder had afgelopen week zijn laatste optreden genoemd als zijn meest memorabele moment van afgelopen t.v. jaar.
Gude had daarin over de verschillende emoties gesproken die een aangekondigde dood oproepen: angst, woede en verdriet. De eerste twee zijn niet zo zinvol, had hij betoogd, restte verdriet. Heel diepzinnig was het niet, wel openhartig; bijna onverschrokken toonde hij zijn grenzen van denken over - en tijdens - zo'n emotioneel proces en plein public.
Het leek op een auto-toepassing van R.E.T. (de Rationeel Emotionele Therapie/ Ellis). Maar kun je zo'n overweldigende finale emotie met ratio, met denken te lijf gaan en daar zelfs troost in vinden?
Dit is een vraag, die ik me vaak gesteld heb.
René Gude leek dat te kunnen en leek het vaderland voor te houden dat andere stervelingen dat ook zouden kunnen.
Ik had over dat imponerende laatste vertoog willen schrijven, maar het was er (nog) niet van gekomen.
En toen zag ik die foto, las het korte artikel erbij.
'Hij is dus nog niet overleden', was mijn eerste gedachte.
Er stond dat hij nog een vierde emotie onderkent, die van weerzin tegen de dood.
Hij heeft via de EO een kist besteld die nadrukkelijk bij zijn heengaan zal herinneren dat hij de aarde heeft verlaten, op één been.
Toen de kist zijn huiskamer werd binnengedragen reageerde een vriend emotioneel en riep 'Weg met die kist! Ik wil het niet zien!'.
Zijn vrouw kon het, gezien de foto, wel aan.
Ik vond de foto aanvankelijk koket. Is dat een gepast woord? Koket?
Koketteren met zijn naderende dood, ermee te koop lopen...
Om vervolgens te schrikken van mijn behoefte tot normering.
Met de dood voor ogen, moet zeker alles kunnen.
'Moet kunnen', de levenshouding in de polder.
René Gude heeft door de kist zijn dood bespreekbaar te maken het leven proberen te vatten. De levensfilosofie heeft hij in zijn eenbenige kist losgelaten. Want met weerzin tegen de dood is het lastig waarachtig te leven.
Hoe anders is de dood voor Cioran geweest, die in 'Geboren zijn is ongemak' o.a. noteert:
"Het leven is niets; de dood is alles. Toch kun je de dood niet los zien van het leven. Juist die afwezigheid van een eigen, autonome realiteit maakt de dood tot iets universeels; zij heeft geen eigen domein, zij is alom aanwezig, zoals alles dat geen identiteit, geen grenzen en geen houding heeft: een onbetamelijke oneindigheid."
De Roemeens-Franse Cioran was een radicaal pessimist.
De identiteit van de eenbenige filosoof wordt door de kist getoond.
Met één been in het graf; op één been kon en wilde hij staan.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten