In de Volkskrant Magazine van afgelopen zaterdag staat een aangrijpend artikel van journalist Mirjam van Biemen. Aanleiding is haar radiodocumentaire 'Mamma wil weg' die a.s. zondag om 21.00 uur wordt uitgezonden op Radio 1.
De moeder van de journalist hing zich 18 augustus 1983 op in haar kamer in de Ursula kliniek in Wassenaar.
Het VK Magazine artikel kreeg een andere titel dan de uitzending mee: 'Mamma was niet gek'.
Haar zoektocht, vooral geleid door de vele dagboekaantekeningen van haar moeder en diverse interviews, brengen haar tot die conclusie: Mamma was niet gek. Ze werd, zo maakt de dochter-onderzoeker plausibel, zodanig beknot in haar ambities en verlangens dat ze geen andere weg meer wist te bewandelen dan zelfdoding.
Jos Kessels schrijft vandaag in zijn ED column 'Tunnels': "Het is de verlossing van het noodlot, welk noodlot dan ook. In die zin heeft zelfmoord zelfs iets geruststellends, omdat het altijd nog kan, als al het andere niet meer lijkt te kunnen." En verderop "En hoeveel verdriet zal er zijn in de naaste omgeving , hoeveel onmacht en verwijten dat ze het niet hebben kunnen voorkomen."
Schrijnend is de verzuchting van haar inmiddels overleden vader: "Laat het verleden toch los, ik weet niets meer."
De vader blijkt onmiskenbaar een factor te zijn geweest in de wanhoop van zijn vrouw. Als hij niets meer weet lijkt me dat een vorm van klassieke verdringing.
Zijn oproep om het verleden los te laten, heb ik de afgelopen tijd meermalen gehoord, wat bij mij leidde tot de vraag waarom ik dat niet kan.
Mijn verleden begrijpen door onderzoek te doen naar mijn familiegeschiedenis (zie creemersgeschiedenis.blogspot.com), draagt bij aan kennis over mezelf en mijn wereld.
Dit zou ook een motief voor Mirjam van Biemen kunnen zijn bij haar zoektocht naar de oorzaak van de zelfdoding van haar moeder.
Er zijn motieven voor anderen om medewerking aan onderzoek te weigeren of om zo'n onderzoek te frustreren. Een motief als 'Het boeit me niet zo' is egocentrisch, het houdt geen rekening met een hulpvraag van de ander om de wereld en zichzelf beter te begrijpen.
Maar vaak zal achter dat geëxpliciteerde motief de ware reden zich schuil houden.
Mag de waarheid zich schuilhouden?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten