maandag 2 mei 2022

Oorlog en Vrede

De oorlog in Oekraïne verloopt, aldus de media, niet zoals Poetin had verwacht.
Dat is de prijs die een dictator betaalt: onderdanen zijn zo bang dat ze de werkelijkheid voor hem afschilderen zoals ze denken dat het de dictator zal behagen.
Oekraïners zullen hun broeders tijdens onze snelle militaire operatie als bevrijders toejuichen.
Het decadente Westen zal verdeeld reageren. Het Westen is verzwakt, zie de verkiezing van Trump, de Brexit en het opkomend rechts populisme in Europa. 

Zijn adviseurs hebben weinig kaas gevreten van een van de stellingen uit de sociale psychologie: een gezamenlijke vijand bevordert de saamhorigheid.
De Navo wordt waarschijnlijk uitgebreid met  Zweden en Finland, de uitgaven voor defensie van de afzonderlijke Europese landen worden vergroot, sanctie na sanctie volgen evenals de levering van wapens. 
Het zijn reacties op de Russische inval .

In 2014 annexeerde Rusland De Krim. 
Een vergelijking met het terugnemen van het Reinland door Hitler-Duitsland in 1938 lag voor de hand. 
Wat hadden we geleerd van het verleden?
Er volgden wat sancties.
Maar er waren ook geluiden te horen, dat die annexatie wel te verwachten was
En de bewoners van De Krim werden gepeild, democratisch toch...

Was het Westen blind, te slap, te verdeeld toen, met een andere Amerikaanse president en een Merkel die het ware gezicht van P. versluierde?

Ik wil de reactie uit dat jaar teruglezen, de tijdgeest van 8 jaar geleden terugpakken.
Dit kan door de bijdragen van de Nexus-conferentie "Oorlog en Vrede" einde 2014, verzameld in het Nexus-tijdschrift nr 68 uit 2014 te lezen.


Nexus is een humanistisch tijdschrift dat geleid door Rob Riemen gaat over "vrij zijn om de hoogste menselijke doelen na te streven, in kunst, literatuur en andere culturele en wetenschappelijke verworvenheden die zo typisch en buitengewoon menselijk zijn."(Paul Wolfowitz in zijn bijdrage 'De prijs van de vrijheid 'in de boven getoonde bundel.)

Op het symposium werd vooral gesproken over Oorlog en Vrede naar aanleiding van Oekraïne. De MH 17 was enkele maanden ervoor neergehaald.

Er staan 14 bijdragen in de bundel.
Ik lees eerst de artikelen met de meest prikkelende titels.
Zoals 'Wie is echter Poesjkin of Poetin?' van de Frans-Iraanse ballinge Lila Azam Zanganeh, schrijfster. Het is een a-politiek essay, dat totaal geen inzage geeft in naar wat ik zoek., zoals haar speelse wiskundige formule een samenvatting geeft:
Poesjkin = verbeelding
Poetin = werkelijkheid
Gaia = de aarde of de natuur

Ook de filosofische beschouwingen van Michael Ignattieff over liminale oorlog - zowel vrede als oorlog, de bevroren oorlog - en Avishai Margalit  'Proportionaliteit en totale oorlog' geven geen beeld van verontwaardiging. Ze zijn beschouwend, afstandelijk, intellectueel, statisch.

Eén bijdrage springt eruit, dat van de Oekraïense Liliia Shevtsova 'Hoe het Westen het Kremlin een dienst bewijst'. 
Over het onuitroeibare militarisme van Rusland. 
Zij wijst op de lessen uit de geschiedenis van 1814 en 1914 voor 2014, op de omslag in het denken bij Poetin na de onlusten in 2011 en '12 en hoe hij het DNA van de Rus verheerlijkt en van de oorlog een heilige oorlog maakt.
Geen woord is achterhaald, haar analyse is bij de tijd en haarscherp.

Ik heb haar gegoogeld.
Ze woont in Moskou.
Er staan geen publicaties van haar na 2014 vermeld.

Hoe staat Lilia Shevtsova nu tegenover de werkelijkheid?..  




 
   

Geen opmerkingen: