zaterdag 7 augustus 2021

Ogenblik & Eeuwigheid F.V. 8

Als je de geschiedenis van de filosofie doorneemt, dan lijkt de liefde voor het denken vooral een mannenaangelegenheid te zijn. 
Alle tien door Hermans aangehaalde metafysische schoolfilosofen in 'Wittgenstein in de mode' zijn  mannen.

Tegenwoordig wordt die achterstand snel ingelopen.
Bij het moderne filosofisch pantheon horen namen als Hannah Ahrendt, Martha Nussbaum en Susan Neiman.
Nederland kent o.a. Daniel Roovers, Stine Jensen, Désanne van Brederode en Joke Hermsen.

Opvallende overeenkomst tussen hen is de toegankelijkheid en de actualiteit
Van de Nederlandse is Joke Hermsen wat die twee kenmerken betreft mijn favoriet.
Naast haar filosofische teksten - veelal essays - is ze romanschrijver.
.
Zij promoveerde op Lou Salomé. Belle van Zuylen en Ingeborg Bachmann.
Met haar roman 'De profielschets 'in 2004 brak ze door met deze satire op de academische filosofische kringen.
Vorig jaar verscheen haar boek 'Ogenblik en Eeuwigheid. Meer tijd voor de kunst.', een bundeling van 12 essays over de kunst.


De essays over de Toverberg van Thomas Mann en 'We zijn en blijven beginners. Nataliteit en kunst in het denken van Hannah Ahrendt' waren eerder gepubliceerd in 'Kairos Een nieuwe bevlogenheid' uit 2014.
Andere bijdragen waren eerder verschenen in tijdschrift of catalogus.

De titel heeft een verbinding met de laatste regel van Vondels gedicht Kinder-lyck naar aanleiding van de dood van zijn zoontje Constantijntje: Eeuwig gaat voor ogenblik.
De fascinatie voor de Tijd, vooral voor de niet chronologische maar Kairos-tijd - de beleefde tijd -  toonde ze al eerder in 'Stil de tijd' (2009) en 'Kairos'.

Het eerste essay in deze bundel is een felle aanklacht tegen de cultuurpolitiek van de laatste jaren, de bezuinigingen  (300 miljoen;  Halbe Zijlstra "Ik kan zo makkelijk bezuinigen omdat ik er geen verstand van heb.") en vooral een verdediging van de kunst, die ons in verwondering stil doet staan.

De andere essays gaan over Sean Scully, Virginia Eoolf, Hilma of Klint, Marlene Dumas en Sophocles Antigone, Muziek en Rivieren, Mark Rothko George Meertens e.a., Edmond Jabès en als laatste Paula Modersohn- Becker ('Overvloed en onophoudelijke geboorte'}
Over die laatste wil ik meer te weten komen en zal er volgende week over bloggen.

De schrijfster werd op 23 december 2020 uitgenodigd door De nieuwe wereld, een You Tube kanaal gepresenteerd door Ad - misschien - Verbrugge.
Ik weet niet hoe de uitnodiging luidde. Was het een interview, een gesprek, een confrontatie?

Een uur lang probeert Ad - misschie - V. haar het woord te ontnemen door er nog een filosoof of uitspraak in te brengen.
Ad van BON, waarvan ik dacht dat de B voor Beter stond. In dit gesprek staat het voor Betweter, een mooi personage voor een volgende uitgave van 'De profielschets.'

Joke Hermsen laat zich echter niet intimideren of van de wijs brengen, ze blijft stoïcijns en manifesteert dat het om de aandacht voor 'Ogenblik en Eeuwigheid' gaat. 
En dat is haar desondanks gelukt. 





 


Geen opmerkingen: