zondag 24 oktober 2021

Misia Sert MU 6

Voor de vraag in hoeverre Misia Sert een muze was en voor wie staat me enkel onderstaand boek ter beschikking naast een enkele notitie op Wikipedia.


Op de omslag: een portret van Misia door Topulouse Lautrec

Het is een autobiografie, waarmee een groot dilemma zich aanbiedt namelijk het waarheidsgehalte. 
In het beknopte nawoord van de vertaler Joop van Helmond merkt hij minzaam op: '...dat ze veel gebeurtenissen romantisch kleurde en onzorgvuldig omsprong met chronologie en data.' 
De biografie van Arthur Gold en Rober Fizdale uit 1980 bestaat enkel in het Frans.
Die heb ik er niet op nageslagen, dus maak ik gebruik van de data die Misia me persoonlijk aandraagt.

Uitgaande wat Misia Sert  (Sint Petrusburg 31-3-1872 - Parijs 15-10-!850) ons nalaat over haar leven, valt de conclusie niet moeilijk te trekken: ze was een muze en meer dan dat. 
Ze was Maatje, Model, Muze, Maîtresse, Mecenas voor vele mannen en vrouwen, voor schilders Toulouse Lautrec, Renoir, Picasso, Sert), schrijvers (Mallarmé, Pierre Réverdy) musici( Debussy, Satie en Strawinski) en dans ( Nijinski, Dahgilev).
Dit leger aan kunstenaars ontmoette ze veelal in en dankzij haar salons, eerst in het Huis van Valins, een filiaal van Revue Blanche, later in Villeneuve aan de Yonne.

De van oorsprong Poolse Misia Godelsky, vader beeldend kunstenaar, kende geen gelukkige jeugd.
Moeder pleegt zelfmoord na overspel van vader. 
Ze heeft een slechte verhouding met haar pleegmoeder, trekt bij haar grootmoeder in Halle in. Later verhuist ze naar haar oom en tante, groot-industriëlen in Gent 
Via Londen geraakt ze in Parijs.
Al vroeg blijkt ze een buitengewoon begaafde pianiste.


Misia aan de piano door Toulouse Lautrec

Ze zal drie maal trouwen.
Op 15 jarige leeftijd treedt ze in het huwelijk met Thadée Natanson, een neef van haar stiefmoeder.


Misia kort voor haar huwelijk met Thadeé


Na verschillende liefdesverklaringen zoals door de schilder Vuillard, valt de schatrijke Alfred Edwards, de oprichter van Le Matin als een blok voor haar. Zijn vrouw smeekt haar zijn maîtresse te worden om haar huwelijk te redden. Maar Edwards wil met Misia trouwen. Aldus geschiedde. Edwards koopt haar huwelijk met Thadée af! 
Maar Edwards wordt verkikkerd op de toneelspeelster Lanthelme en Misia wordt bedankt.
Haar derde huwelijk is met de eveneens rijke Spaanse schilder José-Maria Sert voor wie ze alles is en zij voor hem.
Totdat. 
Jawel, een jonge, bloedmooie beeldhouwster zich aandient, de Georgische prinses Mdivani, in de volksmond Roussy geheten. Meneer en mevrouw Sert zijn weg van haar. Maar een ménage à trois ziet meneer niet zitten en Misia moet alleen verder met haar leven.
Roussy zal spoedig sterven en ook Sert zal in 1945 het loodje leggen tijdens zijn derde beschildering van de kerk van Vich.
De autobiografie eindigt bij de dood van Sert.   .

Zij erft zijn grote appartement in Parijs inclusief zijn secretaris Boulos Ritselhueber "een gevoelige, bleke, magere jongeman"(aldus Joop van Helmond in zijn Nawoord}met wie ze een amitié passionelle heeft en die haar helpt bij het schrijven van haar memoires.


Misia door Renoir


Aan de hand van de data van Misia is bovenstaand een zeer korte impressie van deze vreemde,  bewonderenswaardige Muze. 
Wie meer wil weten over dat vreemde, dat bewonderenswaardige in Misia lees dan hoofdstuk 24, een brief aan Sert, begonnen twee jaar voor de dood van Roussy, zes maanden na haar dood Sert ter hand gesteld.
Het getuigt van een welhaast bovenaardse liefde

Of die nu echt waar was, doet er eigenlijk niet aan toe.






Geen opmerkingen: